Klokkenluider Wirecard noemt EY ‘internal enabler’ van fraude

In een interview in de Financial Times vertelt hij over zijn ervaringen als klokkenluider. Wat hem vooral is bijgebleven is de manier waarop hem het leven zuur werd gemaakt nadat hij de fraude intern aanhangig had gemaakt. Instanties die de misstanden hadden kunnen aanpakken maar dit verzaakten, noemt hij medeschuldig. "EY was de externe enabler, samen met de regelgevende instanties in Duitsland."

Pav Gill kwam in september 2017 in dienst bij Wirecard als interne advocaat die verantwoordelijk was voor de regio Azië-Pacific. Hij rapporteerde rechtstreeks aan het hoofdkantoor in München. In de Financial Times legt hij uit waarom hij aanvankelijk bereid was om de hele fraude te negeren en verder te gaan met zijn leven. 

"Als Wirecard bereid is om nepdocumenten te maken, dan weet je dat niets hen ervan weerhoudt om ook iets over jou te creëren. Ga je naar de politie om te vertellen dat je werkgever je kapot probeert te maken, dan klinkt dat als een heel fantasierijk verhaal."

Werknemers die mogelijk wangedrag signaleren en zien dat hun werkgever daar geen adequaat onderzoek naar doet, hebben volgens hem weinig mogelijkheden om er iets aan te veranderen. "Mensen missen vaak het volledige plaatje. Ze hebben een vermoeden maar kunnen geen onweerlegbaar bewijs leveren." 

De fraude bij Wirecard kwam aan het licht toen Gill werd benaderd door enkele medewerkers, die zeiden dat er geknoeid werd met de boeken. Naar aanleiding daarvan startte Gill een intern onderzoek met de codenaam Project Tiger.

Het onderzoek stuitte op een medewerker finance en accounting uit Indonesië, de op twee na hoogste in de organisatie, die op en neer vloog naar München. "Ik denk niet dat iemand in de beginfase dacht dat het hele bedrijf ziek was”, aldus Gill.

Uit de mailbox van de financieel medewerker werd duidelijk dat mensen van Wirecard zich bedienden van nepklanten. Ze mailden zichzelf vervalste contracten en facturen.

De topman van Wirecard ondernam echter geen actie tegen de vermoedelijke daders. In plaats daarvan nam Jan Marsalek, destijds Chief Operating Officer en verantwoordelijk voor de Aziatische zaken, het onderzoek over.

"Elk normaal bedrijf, vooral een beursgenoteerd bedrijf, zou deze mensen hebben geschorst, ook al was het maar voor de show", aldus Gill. In plaats daarvan werd er druk uitgeoefend op hem. In september kreeg hij de keuze: ontslag nemen met een positieve referentie of ontslagen worden.

Gill zegt geen kracht meer te hebben gehad om te vechten tegen de druk. "Als het bedrijf jou in diskrediet probeert te brengen, dan is de enige manier om jezelf te beschermen. Ik deed dat door belastende gegevens als een schild te gebruiken."

Gill was bereid om ergens anders opnieuw te beginnen en de hele zaak bij Wirecard verder te vergeten. “Maar ze probeerden me te vernietigen, mannelijk, professioneel, emotioneel.”

Toen Gill zijn verhaal vertelde aan de Financial Times, verwierp Wirecard het als een onnauwkeurig, misleidend en lasterlijk bericht in de media. Een paar dagen later veranderde CEO Markus Braun het roer, gaf de kern toe, maar viel de bron aan. "We hebben grote twijfels over het verhaal van deze klokkenluider", vertelde hij analisten tijdens een telefonische vergadering, wat suggereert dat documenten zijn gelekt door "iemand met kwade bedoelingen".

CEO Braun zit nu in hechtenis, hij zegt onschuldig te zijn. "Maar als je jezelf presenteert als een soort visionair, dan moet je een idee hebben van wat er in je bedrijf gebeurt", besluit Gill. "Wirecard was gewoon een groot niets waar slechts een paar criminelen voordeel van hadden."