Klager hekelt gebrek aan harde conclusies in accountantsrapport

Door Michiel Satink

Zaaknr. 21/645

Na vermoedens van gesjoemel met de voorraadpositie van een gevelde groothandel in hout vroeg de curator een accountant de administratie te bekijken. Die trok geen harde conclusies waar de houthandelaar dat juist wel gewild had.

Global Wood was gespecialiseerd in de import van exotisch hardhout uit Zuid-Amerika. Ondanks een miljoenenomzet bleek in 2019 dat er tonnen verlies werd geleden. Nadat de ING in november dat jaar het krediet opzegde, werd surseance van betaling aangevraagd en ging het bedrijf vervolgens failliet. De curator kreeg vervolgens argwaan over de aangeleverde administratie waarna de Twentse bestuurder in gijzeling werd gezet. Hij vroeg een accountant een analyse te verrichten op de voorraadpositie. De onderzoeksvraag werd niet in dat rapport opgenomen met 'een domino-effect' tot gevolg, zo zei advocaat Arnout Hurenkamp namens de klagende houtondernemer. “Omdat niet duidelijk is welke vraag beantwoord moest worden, is ook onduidelijk welk onderzoek is uitgevoerd.''

Waar regelmatig de conclusie van een accountant in een rapport bij de tuchtrechter wordt aangevallen, werd hier dus het ontbreken ervan gehekeld. Want de 'ruis' die de accountant liet ontstaan, bood kennelijk voor de curator ruimte om er bevestiging van zijn vermoedens in te zien. Advocaat Hurenkamp: “Door niet met uitdrukkelijke bevindingen te komen is mijn cliënt in een nadelige positie komen te verkeren. Met allerlei gerechtelijke procedures tot gevolg. Met duidelijke conclusies had de accountant dit kunnen voorkomen.'' 

Volgens de ondernemer zelf was dit rapport van invloed op de duur van zijn gijzeling. Hij zat, terwijl de accountant zijn rapport opstelde, vast in het huis van bewaring in Leeuwarden. Dat was omdat de curator meende dat de ondernemer weigerde informatie te verstrekken. “Dit rapport zou alleen voor de curator zijn, maar het is in het openbaar faillissementsdossier opgenomen. Er zijn 'meerdere frauduleuze praktijken aan het licht gekomen', stelt de curator. Dat is ingrijpend, niet alleen zakelijk, maar ook privé. Dit is een rapport met open eindjes.''

De aanleiding voor het verzoek van de curator was het ontbreken van delen van de administratie van het houtbedrijf, zei de raadsvrouw van de accountant in haar verweer. De accountant werd gevraagd te rapporteren over wat hij wel en niet in de administratie trof. En hij moest een vergelijking maken tussen twee voorraadbestanden. Het rapport mocht niet voor andere doeleinden gebruikt worden. “Dat de constateringen de klager niet zouden bevallen, was voorzien. Maar dat maakt niet dat hij de opdracht niet had mogen uitvoeren.''

De vraag is ook wat voor type onderzoek dit nu was: een 4400N-opdracht tot het verrichten van specifieke werkzaamheden of juist een persoonsgericht onderzoek. Volgens de accountant was dit een persoonsgericht onderzoek, want bij 4400N moet er van alle partijen overeenstemming zijn, zei hij. 

Volgens de klager is het echter wel een 4400N-opdracht. Op vragen van de tuchtrechter waarom dat het geval zou zijn, kwam niet echt een antwoord. Volgens de klager doet het kantoor van de accountant forensisch onderzoek. Hoe zo'n onderzoek er uit moet zien en hoe de accountant dit rapport opstelde, daar zit een groot verschil tussen. Maar volgens de accountant was dit helemaal geen forensisch onderzoek. “Het was een onderzoek naar wat er in de administratie is gebeurd en een vergelijking van bestanden over de voorraadpositie.'' Dat de curator zijn rapport opnam in een openbaar faillissementsverslag, daar heeft de accountant op ingrepen. Hij vroeg de rechtbank Overijssel dat rapport te verwijderen en dat is vervolgens gebeurd.

Volgens de raadsvrouw had de accountant volgens de klager kennelijk een andere opdracht moeten uitvoeren. De beklaagde zelf zei dat hij weg had kunnen lopen voor de opdracht. “Het is spijtig dat ik niet inhoudelijk heb gehoord wat ik dan fout heb opgeschreven.''

Het oordeel van de Accountantskamer volgt binnen 12 weken.