Kan DGA gebruikelijk loon verlagen in crisistijd?

Door Pim van Rijswijk van VRB Adviesgroep

Vraag
Kan ik als directeur-grootaandeelhouder (DGA) mijn DGA-salaris/gebruikelijk loon verlagen vanwege de coronacrisis?

Antwoord 
Om antwoord te kunnen geven op deze vraag wordt hieronder allereerst ingegaan op de gebruikelijk-loonregeling.
 
Indien u werknemer bent in een vennootschap of coöperatie waarin u een aanmerkelijk belang hebt dan is de gebruikelijk-loonregeling op u van toepassing. Voor de gebruikelijk-loonregeling geldt als hoofdregel een minimum salaris van € 46.000,- (bedrag 2020) op jaarbasis. Hierbij geldt dat, indien het gebruikelijk is dat anderen bij de meest vergelijkbare werkzaamheden een hoger loon krijgen, de Belastingdienst het gebruikelijk loon stelt op het hoogste van de volgende bedragen:
a.       75% (sinds 2016) van het hogere gebruikelijk loon, maar ten minste € 46.000,-.
b.       het loon van de meestverdienende werknemer of van de meestverdienende werknemer van een verbonden vennootschap, maar ten minste € 46.000,-.
 
Indien het gebruikelijk is dat anderen bij de meest vergelijkbare werkzaamheden een lager loon krijgen en indien u dat aannemelijk kunt maken dan kan de Belastingdienst het loon vaststellen op dit lagere bedrag. Hierbij is het van belang een vergelijking te maken met de meest vergelijkbare werkzaamheden uit loondienst waarbij een aanmerkelijk belang geen rol speelt. Een duurzaam slechte financiële positie van de vennootschap kan een reden zijn om het gebruikelijk loon/DGA-salaris lager vast te stellen. Wanneer voor start-ups wordt gewerkt geldt onder voorwaarden ook een bijzondere regeling. In het geval een lager gebruikelijk loon/DGA-salaris dan de hoofdregel wordt gehanteerd is het wel aan te raden om dat vooraf af te stemmen met de Belastingdienst. De VRB Adviesgroep helpt haar klanten hier regelmatig bij.
 
De Belastingdienst kan ter bepaling van het gebruikelijk loon ook de zogenaamde afroommethode toepassen. Deze methode houdt in dat 75% van de winst van een B.V. voor aftrek van het DGA-salaris als loon wordt geacht te zijn genoten indien de inkomsten van uw B.V. minstens 90% aan uzelf zijn toe te wijzen. Uit de jurisprudentie over de afgelopen jaren blijkt dat de Belastingdienst deze methode steeds minder vaak succesvol kan toepassen.
 
Helaas heeft de overheid op dit moment (nog) geen officiële (nood)maatregelen aangekondigd voor wat betreft de hoogte van het gebruikelijk loon/DGA-salaris naar aanleiding van de gevolgen van het coronavirus. Dit betekent derhalve dat de gebruikelijk-loonregeling zoals hiervoor beschreven van toepassing is/blijft. Terugkijkend naar de crisis op de financiële markten die in de zomer van 2007 ontstond kwam er destijds een specifieke regeling waarbij onder voorwaarden het gebruikelijk loon mocht worden verlaagd. Een dergelijke regeling is op dit moment dus (nog) niet aangekondigd naar aanleiding van de coronacrisis. Mogelijk zal dit later nog volgen. Het is goed om nog even stil te staan bij de hiervoor genoemde optie van ‘de duurzaam slechte financiële positie van de vennootschap’. In het Handboek Loonheffingen (versie 2020, uitgave 1 januari 2020) is het volgende opgenomen over het gebruikelijk loon bij ondernemingen die verlies lijden:
 
“Lijdt uw onderneming zoveel verlies dat de continuïteit van de onderneming in gevaar is? Dan mag u het loon lager vaststellen dan het gebruikelijk loon. Maar niet lager dan het wettelijk minimumloon dat past bij het aantal uren dat de aanmerkelijkbelanghouder voor u werkt.
 
In de volgende situaties mag u het loon niet lager vaststellen:
–          Uw onderneming lijdt incidenteel verlies.
–          Uw onderneming kan de rekeningen nog steeds betalen.
–          Uw onderneming kan de rekeningen niet betalen als gevolg van een oplopende rekeningcourantschuld, uitgekeerd dividend of andere onttrekkingen.”
 
Om het loon lager vast te stellen dan het gebruikelijk loon blijkt uit bovenstaand beleid in ieder geval dat er sprake moet zijn van een structureel, verlieslijdende onderneming. Op dit moment zal dit naar alle waarschijnlijkheid in veel gevallen nog niet (voldoende) duidelijk zijn. Ook zal uw onderneming de rekeningen niet meer moeten kunnen betalen en mogen er geen privé-onttrekkingen meer worden gedaan vanuit de B.V.(‘s) in de vorm van rekening-courantopnamen, dividenduitkeringen of op andere wijze. Daarnaast moet het gebruikelijk loon op jaarbasis alsnog ten minste het wettelijk minimum loon bedragen voor het aantal uren dat voor de B.V.(‘s) wordt gewerkt.
 
Indien wordt voldaan aan de genoemde voorwaarden voor een verlieslijdende onderneming en het DGA-salaris wordt verlaagd, is het goed om de ontwikkelingen in de rest van het jaar goed in de gaten te houden. Bij een (aanzienlijke) verbetering van de situatie zal de gebruikelijk-loonregeling alsnog zo veel mogelijk moeten worden toegepast. Omdat de gebruikelijk-loonregeling in principe op jaarbasis wordt beoordeeld is het hierdoor dus van belang om de situatie gedurende de rest van het jaar goed in de gaten te houden/opnieuw te beoordelen en het loon/DGA-salaris zo nodig aan te passen. Er bestaat een mogelijkheid om in overleg te treden met de Belastingdienst om het gebruikelijk loon te verlagen, bijvoorbeeld vanwege de gevolgen van de coronacrisis. Hierbij zult u (op dit moment) dan voldoende aannemelijk moeten maken dat uw onderneming structureel verlies lijdt en dat uw onderneming de rekeningen niet meer kan betalen. Verder geldt dat er rekening gehouden dient te worden met een reactietermijn van de Belastingdienst, waarbij de Belastingdienst in principe 8 weken de tijd heeft om een reactie te sturen. Dit kan in bepaalde gevallen langer duren, bijvoorbeeld wanneer er aanvullende informatie wordt opgevraagd. Het aanpassen van het DGA-salaris kan uiteraard ook zonder vooroverleg met de Belastingdienst, echter bestaat daarbij wel het risico dat de Belastingdienst achteraf een correctie doorvoert en daarbij een naheffings- of navorderingsaanslag (met belastingrente en eventuele boete) oplegt.
 
Concluderend: op dit moment is er (nog) geen officiële (nood)maatregel aangekondigd op basis waarvan DGA’s het gebruikelijk loon/DGA-salaris kunnen verlagen als gevolg van de coronacrisis. Wel kan het gebruikelijk loon/DGA-salaris onder bepaalde, stringente voorwaarden worden verlaagd. Afhankelijk van hoe de verdere ontwikkelingen zijn volgt er mogelijk later dit jaar nog een (nood)maatregel vanuit de overheid op basis waarvan het gebruikelijk loon/DGA-salaris kan worden verlaagd. Aan deze eventuele (nood)maatregel zal naar verwachting in ieder geval ook weer de nodige voorwaarden verbonden zijn.

Bent u adviseur en wilt u ook uw kennis delen? Meld u aan.  Bent u ondernemer of manager en heeft u een vraag over maatregelen die u kunt nemen om de Coronacrisis door te komen? Stel die hier.