Kamer kritisch op verdienmodel accountants

De controles door accountants zijn niet altijd betrouwbaar, zo bleek de afgelopen jaren diverse keren bij faillissementen en fraudezaken. Dit soort schandalen en onderzoek van de AFM zijn aanleiding om de Wet toezicht accountantsorganisaties (Wta) aan te passen. Het doel van de aanpassing van de Wta is vooral om de governance, de onafhankelijkheid en de kwaliteit van accountantscontroles te verbeteren. Daartoe worden onder andere de volgende zaken geregeld:

• onafhankelijk intern toezicht bij accountantskantoren die organisaties van openbaar belang (oob's) controleren;
• geschiktheidstoets voor beleidsbepalers, bestuurders en interne toezichthouders;
• verplichting om herstelmaatregelen te treffen bij tekortkomingen.

Vertrouwen en publiek belang

Accountants dienen (ook) het publieke belang, zo benadrukten verschillende woordvoerders. Daarom moet hun geloofwaardigheid volgens Kamerlid Erik Ronnes (CDA) boven alle twijfel verheven zijn. Maar volgens Teun van Dijck (PVV) en Henk Nijboer (PvdA) toont de praktijk aan dat kwaliteitsverbetering niet aan de sector zelf kan worden overgelaten.  Aanscherping van de regelgeving krijgt dan ook brede steun. “Het vertrouwen in de accountancy moet weer vaste bodem krijgen”, aldus de minister. Hij hoopt dat zijn wetsvoorstel daaraan bijdraagt.

Cultuur

Is strengere wetgeving dé oplossing voor de problemen in de accountantssector? Renske Leijten (SP) is daar niet van overtuigd. Zij verwacht dat men blijft zoeken naar gaten in de regelgeving. Cultuurverandering is dan ook de grootste uitdaging voor accountantskantoren, vinden Aukje de Vries (VVD) en Steven van Weyenberg (D66).

Verdienmodel

Kun je werkelijk onafhankelijk zijn als je wordt betaald door een organisatie die je moet controleren? Bart Snels (GroenLinks) betwijfelt dat. “Je bijt niet in de hand die je voedt”, denkt ook Leijten. Beide woordvoerders bepleiten daarom een ander verdienmodel voor accountants. Het zou goed zijn als de accountantssector kijkt naar alternatieven voor het bestaande verdienmodel, vindt Dijsselbloem. Ook zijn ministerie zal een analyse uitvoeren.

Motie

PvdA’er Henk Nijboer diende een motie in (mede namens SP en GroenLinks) waarin het kabinet wordt verzocht voorstellen uit te werken die het verdienmodel van accountants fundamenteel veranderen, waarbij in ieder geval ook het afscheiden van de accountancytak van de fiscale en adviestak wordt betrokken.

De Kamer stemt op 12 september over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

• Motie Nijboer cs

Lees ook:

• ‘Laat falende accountant klant verliezen’

(Tweede Kamer)