Hogere brandstofprijzen maken binnenvaart duurder

Het afgelopen jaar liet juist nog lagere kosten zien, ook dit ingegeven door vooral lage brandstofprijzen. Hierdoor is er ook een grote variëteit in de kostenontwikkeling te zien: de kosten van schepen met veel vaaruren worden sterker beïnvloed door brandstofprijzen. Deze conclusie volgt uit de kostenrapportages voor de binnenvaart die recent zijn geactualiseerd door Panteia in opdracht van het Centraal Bureau voor de Rijn- en Binnenvaart.

Ontwikkelingen in het afgelopen jaar

Bij een gelijkblijvende inzetbaarheid van de schepen, varieert de kostendaling in 2016 tussen de ‑0,7% en -6,0% ten opzichte van 2015. In de  zand- en grindvaart kon in het afgelopen jaar een kostendaling van -1,9% tot -3,8% waargenomen worden. De kostendaling is vooral het gevolg van de dalende brandstofprijzen. De achterliggende kostenstructuur bepaalt de mate van de kostendaling. De grootste daling in de kosten is te zien bij kapitaalintensieve schepen (jonge tankers, grote droge lading schepen) en de schepen die relatief veel vaaruren maken (continue-vaart), waarbij het aandeel van brandstofkosten in de totale exploitatiekosten groot is (bijvoorbeeld in de tankvaart en de duwvaart).

Daar waar kostencomponenten als rentelasten (-11,4%) en brandstofprijzen (-13,3%) daalden, stegen andere kostencomponenten beperkt. De toenemende bedrijvigheid in de binnenvaart zorgde er voor dat de reparatie- en onderhoudskosten met 2,0% stegen. Ook werd de factor arbeid duurder in 2016: deze kostencomponent steeg met 1,5%. De waarde van de schepen bleef gelijk, en bij een gelijkblijvende verzekeringspremie resulteerde dit in een stabilisatie van de verzekeringskosten.

Vooruitblik naar 2017

In 2017 wordt een stijging verwacht van de exploitatiekosten: de kostenindex varieert tussen de +2,6% en +7,1%, afhankelijk van het type reis en schip. In de zand- en grindvaart wordt voor het komende jaar een kostenstijging verwacht variërend tussen de +3,1% en +5,1%. Schepen met veel vaaruren kennen de grootste stijging door het grote aandeel van brandstofkosten in de totale exploitatiekosten. Daar komt nog bij dat de arbeids- en onderhoudskosten zullen stijgen. Enkel de kapitaalkosten zullen dalen als gevolg van de opnieuw lagere rentes die verwacht worden (-3,6%). Wanneer de brandstofkosten buiten beschouwing worden gelaten, dan wordt een kostenontwikkeling verwacht van +0,9% tot +1,8%.

De werkelijke ontwikkeling van de gasolieprijs zal dus scherp gevolgd moeten worden. Op basis van de raming van het Centraal Planbureau (CPB) wordt in 2017 een daling van 14,8% verwacht ten opzichte van 2016. Echter, de component ‘brandstofkosten’ is behoorlijk onvoorspelbaar en is sterk afhankelijk van de omstandigheden die de wereldwijde oliemarkt bepalen. De huidige brandstofprijzen liggen zelfs al hoger dan het gemiddelde dat voor dit jaar voorzien wordt.

• Infographic