Helft zzp’ers: wel FOR maar een lege spaarpot

Een derde (34%) van de zzp’ers maakt gebruik van de fiscale oudedagsreserve (FOR). Van deze groep zet ruim een kwart (28%) het bedrag dat in de boekhouding wordt gereserveerd niet daadwerkelijk apart. Nog eens een kwart (25%) zet het slechts ten dele opzij. 

Dat blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van BrightPensioen. Deze groep zzp’ers kan voor problemen komen te staan op het moment dat ze met pensioen gaan. Dan moet er namelijk belasting worden betaald over het FOR-bedrag, terwijl ze dat niet (geheel) apart hebben gezet. 

Een zzp’er mag als ondernemer voor de inkomstenbelasting jaarlijks een deel van de winst reserveren. De zogenoemde (fiscale) oudedagsreserve (of afgekort: FOR). Voor het vormen van een oudedagsreserve is het niet noodzakelijk dat er daadwerkelijk geld opzijzet wordt. Zodra de zzp’er met pensioen gaat of de onderneming staakt, valt de opgebouwde oudedagsreserve in één keer vrij. 

Het probleem van het niet daadwerkelijk apart zetten van het FOR-bedrag dat in boekhouding wordt gereserveerd, is het grootst onder zzp’ers met een mbo-opleiding (40%). Bij zzp’ers met een hbo-opleiding is dat 30 procent en bij die met een WO-opleiding is dat 13 procent.

Een derde van degenen die van de FOR gebruikmaakt, heeft geen idee van de hoogte van de opgebouwde FOR. Van alle zzp’ers is een kleine veertig procent niet op de hoogte dat er belasting betaald moet worden over het FOR-bedrag dat wordt opgebouwd. Bij de groep zzp’ers die wel gebruikmaakt van de FOR weet 11 procent dat niet. 

Van degenen die de FOR daadwerkelijk apart zetten, doet 52 procent dat op een spaar- of bankrekening en belegt daar niet mee. 

Behoud van de FOR is belangrijk volgens Sjaak Zonneveld, directeur van BrightPensioen, maar wel met aanvullende voorwaarden. “Je zou bij gebruik van de FOR de voorwaarde kunnen opnemen dat het geld daadwerkelijk apart moet worden gezet. Daardoor zullen mensen daadwerkelijk een reserve aanleggen en wordt voorkomen dat de reservering alleen op papier staat.”

“Tegelijkertijd zouden de regels voor het opnemen van lijfrente in geval van financiële nood versoepeld moeten worden. Nu kan dat alleen bij arbeidsongeschiktheid, maar er zijn meer ondernemersrisico’s die het noodzakelijk maken om bij je geld te kunnen komen.”