Groeiende aandacht voor coronaherstelfonds (maar fraude ligt op de loer)

De aanvragen voor het EU-coronaherstelfonds nemen toe naarmate de deadline van 2026 nadert. In 2021 was er slechts één aanvraag, in 2022 waren het er dertien, en in 2023 steeg dit aantal naar 32. De Europese Commissie verwacht dat dit aantal de komende jaren zal toenemen tot ongeveer 45 projecten per jaar. Dat meldt het ANP.

• Nederland ontvangt 1,3 miljard uit EU-coronaherstelfonds
• Aanvragen voor herstelfonds nemen toe, deadline 2026 nadert
• Zorgen over terugbetaling EU-leningen voor herstelfonds

Hoewel Nederland relatief laat was met het indienen van zijn aanvraag, ontvangt het land nu zijn eerste uitbetaling. Het totale bedrag dat voor Nederland beschikbaar is, bedraagt 5,4 miljard euro. De huidige aanvraag van 1,3 miljard euro is de eerste van vijf geplande verzoeken tot uitbetaling.

Voorwaarden voor uitbetaling

De uitbetaling is gekoppeld aan het realiseren van structurele hervormingen en investeringen. Deze omvatten onder andere:

– Versnellen van procedures bij woningbouw
– Verbeteren van betrouwbaarheid van overheidsinformatie
– Overgang naar het nieuwe pensioenstelsel
– Opleidingen en loopbaanadvies voor werkenden en werkzoekenden
– Verduurzamen van gebouwen met maatschappelijke functie

Financiering van het herstelfonds

Om het coronaherstelfonds te financieren, leent de Europese Commissie geld op de kapitaalmarkten, alhoewel verschillende economen hiervoor waarschuwen. Volgens critici is er te weining borging voor het gebruik van dit geld. Tot nu toe heeft de commissie voor 60,2 miljard euro aan obligaties uitgegeven. De EU kan onder gunstigere voorwaarden lenen dan sommige individuele lidstaten vanwege de gezamenlijke geloofwaardigheid van de Europese economie.

Zorgen over terugbetaling

De Europese Rekenkamer heeft onlangs zorgen geuit over de oplopende Europese schulden als gevolg van deze leningen. In een rapport over de Europese uitgaven van 2023 werd opgemerkt dat er nog geen uitgewerkt plan is voor hoe en wanneer deze leningen terugbetaald moeten worden.

Kansen voor bedrijven

Het coronaherstelfonds biedt significante kansen voor bedrijven in Nederland. De focus op duurzaamheid en digitalisering betekent dat bedrijven die actief zijn in deze sectoren mogelijk kunnen profiteren van de investeringen;

– Bedrijven in de bouwsector kunnen profiteren van de versnelling van woningbouwprocedures
– IT-bedrijven kunnen kansen zien in de verbetering van overheidsinformatiesystemen
– Opleidingsinstituten kunnen profiteren van investeringen in scholing en loopbaanadvies
– Bedrijven in de duurzame energie- en bouwsector kunnen profiteren van de verduurzaming van gebouwen

Implicaties voor financiële managers

Voor financieel management in bedrijven brengt deze ontwikkeling enkele aandachtspunten met zich mee:

1. Investeringsmogelijkheden: Managers moeten alert zijn op mogelijke subsidies of investeringsmogelijkheden die voortvloeien uit het herstelfonds.

2. Strategische planning: Het is belangrijk om de langetermijnstrategie van het bedrijf af te stemmen op de prioriteiten van het herstelfonds, zoals duurzaamheid en digitalisering.

3. Financiële rapportage: Er kunnen nieuwe eisen komen voor financiële rapportage en verantwoording, vooral als het bedrijf direct of indirect profiteert van de fondsen.

4. Risicobeheer: Managers moeten rekening houden met mogelijke economische verschuivingen als gevolg van de grootschalige investeringen en hervormingen.

5. Compliance: Het is cruciaal om op de hoogte te blijven van nieuwe regelgeving die kan voortvloeien uit de hervormingen gekoppeld aan het herstelfonds.

Deadline nadert

Met de deadline van 2026 in zicht, is het van belang dat bedrijven en financiële managers snel handelen om optimaal te profiteren van de beschikbare middelen. Het totale fonds van 650 miljard euro biedt aanzienlijke kansen, maar vereist ook zorgvuldige planning en uitvoering.

Buitenland

In een bredere internationale context blijft het economisch herstel na de COVID-19-pandemie een prioriteit. Volgens een recent rapport van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) blijft de wereldeconomie veerkrachtig, maar zijn er aanhoudende uitdagingen zoals inflatie en geopolitieke spanningen. Het IMF benadrukt het belang van gerichte fiscale steun en structurele hervormingen om duurzame groei te bevorderen.

Fraude

Uit de beschikbare informatie blijkt dat intussen fraude heeft plaatsgevonden met het EU-coronaherstelfonds. Er zijn twee grote fraudezaken aan het licht gekomen. Als eerste een zaak waarbij 600 miljoen euro is gestolen uit het Italiaanse deel van het fonds. Daarnaast speelt een zaak in Griekenland waarbij mogelijk 2,5 miljard euro is verduisterd.

In de Italiaanse zaak zijn naar verluidt 22 personen gearresteerd in vier EU-landen (Italië, Oostenrijk, Roemenië en Slowakije). Ook hebben de autoriteiten tientallen huizen doorzocht. Daarbij zou ook een netwerk van accountants, notarissen en zakelijke dienstverleners aandacht hebben van justitie. De Italiaanse politie heeft een deel van het geld weten te bevriezen in afwachting van een proces.

Zorgen Tweede Kamer

Intussen heeft de Tweede Kamer zorgen geuit over de omvang van de fraude en de noodzaak om “zwendel aan te pakken”. De Europese Rekenkamer waarschuwt voor verdere vertragingen en het risico op inefficiënte of onregelmatige uitgaven –niet specifiek gericht op het coronaherstelfonds.