FTM verwijt RA misleiding

Zaaknr. 18/790

Met die woorden besloot Eric Smit, hoofdredacteur van Follow the Money (FTM), maandagmiddag zijn pleidooi in een door het journalistieke onderzoeksplatform tegen de RA ingediende tuchtklacht. 

Best bijzonder, zo kwalificeerde Smit deze klacht. “Wij journalisten opereren juist aan de zijlijn. Tenzij je door omstandigheden zelf onderdeel van het spel wordt.” Dat is volgens hem in deze zaak aan de orde.

November vorig jaar besteedden FTM en het televisieprogramma Meldpunt! van Omroep Max aandacht aan ouderenbond ANBO. Die organisatie ligt onder vuur. Al jaren is er sprake van een felle machtsstrijd tussen het bestuur en de lokale afdelingen. Daarbij wordt de directeur onder meer ‘dictatoriaal gedrag’ en ‘machtswellust’ verweten. Sinds 2015 lopen alle geldstromen via het hoofdkantoor.

Voor FTM een goed aanleiding die geldstromen eens nader onder de loep te nemen. 

In het artikel en de uitzending van Meldpunt! ging het onder meer over de krimpende ledenaantallen, het slinkende eigen vermogen, de harde ingrepen bij de lokale afdelingen en de rol van de directeur.

ANBO reageerde furieus en klaagde Omroep Max en FTM aan voor het beschadigen van zijn reputatie. Er zou onder meer geen deugdelijk journalistiek onderzoek zijn verricht, de grenzen van de vrijheid van meningsuiting zouden zijn overschreden en er was sprake van gebrek aan hoor- en wederhoor. Er werd zelfs een preventief publicatieverbod geëist.

Ook schakelde de ouderenbond iemand in die onafhankelijk onderzoek moest gaan verrichten naar de aantijgingen. Dat werd de nu door FTM aangeklaagde RA.

Van deze RA ontving de FTM-hoofdredacteur begin maart dit jaar een uitnodiging voor een ‘gesprek’.

“Het doet me zeer veel deugd dat een RA in opdracht van ANBO bezig is met waarheidsvinding en vanzelfsprekend werk ik daar graag aan mee”, reageerde Smit. Hij verbond daaraan wel de nodige voorwaarden. De RA moest onder meer hard te maken dat ze haar titel in deze zaak voerde ten faveure van ‘waarheidsvinding ten behoeve van het algemeen belang’.

Dit ‘gesprek’ is er uiteindelijk nooit gekomen. Volgens Smit had de accountant maar een belang: haar titel te gelde maken door tijdens deze ontmoeting voor ANBO extra munitie te verzamelen voor een kort geding tegen FTM en Omroep Max. Iets waar hij niet aan wenste mee te werken: “Ondergetekende is geen Malle Eppie.”

Volgens de beklaagde RA is er geen sprake van dat zij haar titel heeft misbruikt door FTM/Smit onder valse voorwendselen uit te nodigen voor een gesprek. Zij had van ANBO opdracht gekregen louter de aantijgingen te onderzoeken; vandaar deze poging tot hoor en wederhoor – iets wat zij in de uitnodiging voor het gesprek overigens niet expliciet vermeldde.

“Mijn cliënt ís niet de ANBO; zij opereerde onafhankelijk. Als ze tijdens haar onderzoek iets tegen was gekomen dat de bond ongevallig zou zijn geweest, was dat ook in het rapport gekomen”, benadrukte haar advocaat Arjen Witteveen.

De RA zelf klonk maandag behoorlijk aangeslagen. “Ik heb altijd naar eer en geweten gehandeld. Dat wil zeggen: objectief en niet vooringenomen.” De in haar ogen onterechte klacht, maakt het voor haar erg lastig nieuwe opdrachten aan te nemen, vertelde ze. Dit uit angst dat de uitkomsten daarvan opnieuw worden ‘gediskwalificeerd’. 

Overigens heeft het kort geding tegen FTM en Omroep Max inmiddels plaatsgevonden. De rechtbank stelde ANBO volledig in het ongelijk. De ouderenbond begint nu een bodemprocedure. 

Vonnis over tien tot vijftien weken.

Auteur: Jan Smit/Juridisch Persbureau Zwolle