Forse stijging pensioenuitkering beschikbare premieregeling in Q4 2016

In een middelloonregeling kon een 40-jarige werknemer met een modaal inkomen een uitkering van 926 euro per maand tegemoet zien. Het verschil komt door de huidige lage rentestanden; uitgaande van 3% rekenrente wordt in een beschikbare premieregeling niet genoeg geïnvesteerd om tot een vergelijkbare uitkomst als bij een middelloonregeling te komen. Dat blijkt uit de Pensioenvergelijker van Aon Hewitt. De Pensioenvergelijker is een index waarmee Aon Hewitt ieder kwartaal de potentie van beschikbare premieregelingen peilt.

Marktrente en beurzen

De index stond eind december 2016 op 83 punten; eind september 2016 was dat nog 75 punten. In het vierde kwartaal zorgden een stijging van de marktrente en aandelenmarkten en verbeterde economische vooruitzichten voor een stijging van de verwachte uitkering.

Ontwikkelingen in de DC-markt: opkomst marktrentestaffels

Steeds meer pensioenuitvoerders bieden zogenaamde ‘marktrentestaffels’ aan voor beschikbare premieregelingen. Hierdoor is het mogelijk om meer premie te kunnen inleggen dan op basis van de bestaande 3%- en 4%-staffels. De marktrentestaffels hebben doorgaans een lagere rekenrente, bijvoorbeeld van 2% of 2,5%. Sommige uitvoerders bieden zelfs een 1,5%-staffel aan. Staffels gebaseerd op een rekenrente lager dan 3% zijn afhankelijk van de tarieven van de pensioenuitvoerder zelf. Daarom stellen de uitvoerders voorwaarden aan het gebruik van de staffel. Het gebruik van staffels met een lagere rekenrente dan 3% komt langzaam op gang, met name bij de wat grotere werkgevers.

Gevolgen verhogen pensioenrichtleeftijd

De pensioenrichtleeftijd is per 1 januari 2018 verhoogd naar 68 jaar. De nieuwe premiestaffels gebaseerd op deze leeftijd, zijn op 10 maart gepubliceerd. De staffels liggen ongeveer 6% lager dan de staffels met een pensioenleeftijd van 67 jaar. Dat resulteert enerzijds in een besparing in pensioenlasten van ongeveer 6%. Anderzijds maken werkgevers extra loonkosten als werknemers inderdaad langer in dienst blijven.

Wet verbeterde premieregeling: introductie variabele uitkering

De marktrente is een belangrijke factor voor de ontwikkelingen in pensioenuitkeringen, vooral doordat de marktrente op de pensioendatum voor een groot deel de aan te kopen uitkering bepaalt. Onder de Wet verbeterde premieregeling, die sinds 1 september geldt, is het niet langer verplicht om een vaste uitkering aan te kopen. Werkgevers kunnen ook voor een variabele uitkering kiezen. Doel van deze variabele uitkering is om de afhankelijkheid van de marktrente te verminderen. Of de variabele uitkering veel gebruikt gaat worden, is nog onduidelijk: de meeste pensioenuitvoerders zijn nu nog met hun productontwikkeling bezig. Pas als die producten in de loop van 2017 duidelijker zijn, zal blijken hoeveel medewerkers daadwerkelijk voor een variabele uitkering kiezen.

De complexe Wet verbeterde premieregeling vraagt om heldere communicatie naar de deelnemer, want die moet tijdig voor een vaste of een variabele uitkering kiezen. Bij een variabele uitkering loopt de deelnemer ook risico’s tijdens de uitkeringsfase van het pensioen. “Pensioenuitvoerders hebben een grote rol in het tijdig informeren en begeleiden van deelnemers bij het maken van hun keuze,” zegt Frank Driessen, Chief Commercial Officer van Aon Hewitt. “Deelnemers moeten snappen wat het verschil is tussen de vaste en variabele uitkering zodat zij de juiste keuze kunnen maken. De huidige wetgeving is dusdanig complex dat deze voor een gewone werknemer niet te overzien is.”

Vergelijking met middelloon pensioenfondsen

Gemiddeld gezien is de verwachte uitkering uit een beschikbare premieregeling wat lager dan die uit een middelloonregeling, mits in beide regelingen fiscaal maximaal wordt opgebouwd. In dat geval zijn de pensioenpremies voor een middelloonregeling in de praktijk hoger. De beleidsdekkingsgraad voor pensioenfondsen bleef in het vierde kwartaal van 2016 gelijk op 98%. Dat een daling uitbleef, kwam vooral door de stijging van de marktrente en de aandelenmarkten in hetzelfde kwartaal.