Fiscus loopt miljoenen mis door gebrekkige controle digitale diensten

Dat zegt de Algemene Rekenkamer na onderzoek hiernaar.

Internet heeft het voor de consument mogelijk gemaakt om van over de hele wereld digitale diensten – denk aan telefonie, gegevensopslag, kranten, radio- en televisieprogramma’s, muziek, games, series – te kopen. De Europese Unie heeft het voor de leveranciers van deze diensten makkelijker gemaakt om de omzetbelasting aan te geven en te betalen. 

Leveranciers kunnen dit via één loket voor alle EU-lidstaten regelen via het ‘Mini-One-Stop-Shopsysteem’ (MOSS). Het is de bedoeling dat dit systeem vanaf 2021 ook gaat gelden voor goederen en daarnaast diensten die niet digitaal worden geleverd, zoals administratie, advies, onderhoud.

Grensoverschrijdende digitale dienstverlening groeit explosief. In twee jaar tijd, van 2015 tot 2017, is het bedrag aan btw-aangiften van in Nederland geregistreerde bedrijven bijna verdubbeld van 254 miljoen euro naar 461 miljoen euro. In dezelfde periode zijn de btw-aangiften voor digitale dienstverlening vanuit het buitenland aan Nederlandse afnemers gestegen van 147 miljoen euro in 2015 naar185 miljoen euro in 2017.

Check op betaling aangifte pas sinds dit jaar
Het toezicht op de fiscale aspecten van digitale dienstverlening in Nederland is echter beperkt. Zo is tot begin dit jaar niet gekeken of de btw-aangiften van bedrijven ook klopten met hun betalingen. En nu die controle wel plaatsvindt, moet die nog grotendeels handmatig worden uitgevoerd.

Dat hier een risico aan zit, bewijst een casus waarop de Algemene Rekenkamer tijdens het onderzoek stuitte. Een Brits bedrijf dat diensten leverde aan Nederlandse afnemers bleek meer dan 20 miljoen euro aan btw-aangiften niet te hebben betaald. Daar bovenop was de Nederlandse Belastingdienst nog eens 20 miljoen euro misgelopen, omdat het bedrijf een groot deel van de in Nederland behaalde omzet helemaal niet had aangegeven. Dit kwam aan het licht doordat de Britse belastingdienst de Nederlandse fiscus om bijstand vroeg bij onderzoek.

Versterking toezicht en handhaving nodig
De Algemene Rekenkamer constateert dat de groei van de grensoverschrijdende e-commerce én de uitbreiding van het MOSS-systeem in 2021 vragen om versterking van het toezicht en de handhaving op de naleving van btw-verplichtingen. Daarom adviseert de Rekenkamer de staatssecretaris van Financiën: versterk het MOSS-systeem, wissel signalen uit met andere EU-lidstaten, maak risicoanalyses, doe onderzoek op internet om ontduiking op te sporen. Neem daarnaast initiatief om de samenwerking met EU-belastingdiensten te verbeteren. De staatssecretaris neemt de aanbevelingen over en laat weten dat er al gewerkt wordt aan versterking van het MOSS-systeem.