Fiscus heeft ICT niet voor in 2026 op orde

Een deel van de ICT-systemen van de Belastingdienst kan vanaf 2026 weer nieuwe beleidswijzigingen aan, hoopt verantwoordelijk staatssecretaris Marnix van Rij. Dat geldt dan niet direct voor alle systemen, schrijft hij aan de Tweede Kamer. Begin vorig jaar sprak de bewindsman nog de verwachting uit dat de systemen vanaf 2025 belastingwijzigingen zouden kunnen verwerken.

Hoewel in 2026 ‘het overgrote deel van het achterstallig onderhoud’ moet zijn opgelost, kunnen nog niet alle systemen nieuwe wetten aan. Of de planning wordt gehaald is nog steeds door onzekerheden omgeven, waarschuwt de staatssecretaris.

De Belastingdienst kampt al jaren met grote problemen vanwege verouderde ICT-systemen. Deze worden gestaag vernieuwd en verbeterd. In 2018 kampte meer dan de helft van de systemen met achterstallig onderhoud, in 2022 gold dat voor iets meer dan een kwart. Maar een aantal grote systemen moet nog gemoderniseerd worden. Dat is een ingewikkelde operatie die in kleine stappen wordt uitgevoerd, ‘zodat er meer grip ontstaat op deze projecten’.

De ICT van de Belastingdienst bestaat uit 900 applicaties en 17 ketens, inclusief de ondersteuning die aan de Dienst Toeslagen en Douane wordt geboden. Daarnaast voert de Belastingdienst uiteenlopende (niet-fiscale) taken uit voor andere overheidsorganisaties die ook van invloed zijn op het ICT-portfolio en het beschikbare aantal uren. Het budget van de ICT-organisatie van de Belastingdienst bedraagt in 2023 860 miljoen euro. Circa 60 procent hiervan is bestemd voor personele uitgaven. De resterende 40 procent wordt besteed aan zaken als ICT-infrastructuur, ICT-licenties en het uitbesteden van projecten.

Voor 2023 wordt gewerkt met een beschikbare ICT-tijd van 626.000 dagen voor de Belastingdienst (dat was 535.000 in 2019). Er wordt onderzocht of dit verder kan worden uitgebreid. Jaarlijks is circa twee derde van de totaal beschikbare dagen nodig voor beheer en onderhoud. Hierbij horen de activiteiten voor het datacenter van de Belastingdienst, de printstraat, regulier ICT-management en het bewaken van de digitale veiligheid in het Security Operations Center. Deze activiteiten zijn nodig, zodat burgers en bedrijven aangifte kunnen blijven doen, deze aangiften verwerkt kunnen worden en betalingen kunnen worden ontvangen of gedaan.