Drie maanden doorhaling voor oldskool mkb-accountant

De accountant die een van de twee aandeelhouders van een bedrijf bleef adviseren na het overlijden van de andere aandeelhouder en de erfgename van die aandeelhouder min of meer buitenspel zette, wordt voor drie maanden doorgehaald. Volgens het tuchtcollege heeft de AA gehandeld in strijd met vier van de vijf fundamentele beginselen.

SKM Rapid Modelling (SKM) heet dit bedrijf. SKM, dat 3D-kunststofmodellen produceert, zowel prototypes als in kleine series, is eind jaren negentig ontstaan als een spin-off van Philips. De drie oprichters van deze onderneming, bij Philips pioniers in deze tak van sport, meenden dat zij de 3D-modellen beter buiten de multinational konden maken. In het kader van operatie-Centurion onder toenmalig Philips-ceo Jan Timmer, kregen zij daarvoor destijds alle ruimte.

De vader van klaagster was een van de drie oprichters en aandeelhouders. Zij waren vooral technisch goed onderlegd. Om meer zakelijke kennis en ervaring binnen te halen deden ze een beroep op een succesvol zakenman. Die werd bestuurder en kreeg tevens een belang van vijftig procent in SKM. De andere aandelen kwamen in handen van de vader van klaagster.

In 2021 overleed vader. Moeder erfde de aandelen. Maar volgens klaagster sloot de bestuurder haar structureel buiten en trad hij haar rechten als aandeelhouder met voeten.

De AA die nu voor drie maanden is doorgehaald, zorgde vanaf 1998 met zijn kantoren voor de jaarstukken, de loonadministratie en de belastingaangiften, inclusief de prive-aangiften van  vader. Maar na diens overlijden heeft de accountant volgens klaagster ‘deelgenomen aan een proces’ dat haar moeder ‘structureel benadeelde’.

Zo is moeder volgens klaagster na het overlijden van vader drie jaar niet uitgenodigd voor de AVA. Dat betekent dat zij de notulen van deze vergaderingen niet heeft kunnen ondertekenen en de jaarrekeningen dus officieel niet zijn vastgesteld, terwijl deze telkens wel zijn gedeponeerd. Klaagster zou de AA hier diverse keren op hebben gewezen, zonder het gewenste effect. “Een omissie die niet verenigbaar is met een professioneel kritisch houding,” aldus klaagster in maart tijdens de zitting

Pas medio 2024, toen klaagster het zat was en opnieuw aan de bel trok, zou hij actie hebben ondernomen, echter zonder resultaat. Wederom werd de jaarrekening volgens haar zonder rechtsgeldige AVA gedeponeerd.

Ook betichtte klaagster de betrokken accountant van een dubbelfunctie. Hij zou in opdracht van de bestuurder een waarderingsopdracht van SKM hebben uitgevoerd, zonder moeder van klaagster daarover te informeren. Die waardering was nodig omdat de bestuurder een fusie- of samenwerking overwoog.

Ook van die plannen bleef moeder verstoken. Vlak daarop zou de bestuurder de AA hebben gevraagd hem te adviseren bij de uitkoop van moeder. Hij bracht namens de bestuurder zelfs een bod uit. Hij schatte de waarde van het bedrijf daarbij op ruim anderhalf miljoen euro, één miljoen euro minder dan de waarde waarop hij SKM zelf eerder had gewaardeerd.

Die waardering was volgend klaagster niet transparant en oncontroleerbaar. Bovendien kwam alle input van de bestuurder annex medeaandeelhouder. Er was volgens haar zelfs al een beoogd fusiekandidaat. Die zou de machines en het personeel overnemen, een transactie van drie ton euro. Daardoor zou de bestuurder 2,4 miljoen euro aan liquide middelen en een te verhuren bedrijfspand overhouden. De AA moet dit volgens klaagster hebben geweten.

Verder verweet klaagster de AA een ‘ professionele en denigrerende houding in de communicatie’. Zo zouden mails met vragen over de ‘ontstane zorgelijke situatie binnen SKM’ tot drie keer toe niet zijn beantwoord.

“Een trieste zaak,” zo kwalificeerde Marc Kelder, advocaat van de betrokken AA, de klacht in maart. Een grieven dat volgens hem vooral was ingegeven door de slechte gang van zaken bij SKM. De onderneming was volgens Kelder aanvankelijk behoorlijk succesvol. Maar de raison d’ être van het bedrijf was inmiddels achterhaald omdat de aanschaf en het gebruik van 3D-printers niet alleen een stuk goedkoper, maar ook een heel stuk eenvoudiger is geworden. Daarom waren veel grote opdrachtgevers weggevallen. Gevolg: de resultaten daalden gestaag, van een verlies van 60.000 euro op 1,3 miljoen euro omzet in 2022 tot een verlies van 250.000 euro op een omzet van nog geen miljoen euro in 2024.

In dat kader was het volgens Kelder “begrijpelijk dat moeder en dochter het moeilijk te verkroppen vinden dat het levenswerk van in 2021 vrij plotseling overleden man respectievelijk vader op het punt staat te verdwijnen”.

Sommige zaken verdienden volgens de advocaat inderdaad geen schoonheidsprijs. Hij verwees daarbij onder meer naar de gang van zaken rondom de notulen  van de aandeelhoudersvergaderingen en het niet informeren van moeder. “Die was op zijn zachtst gezegd zodanig ongelukkig dat excuses op hun plaats waren. Dat had anders gemoeten. Wat dat betreft is mijn client toch een beetje een oldskool mkb-accountant. Maar ik kan u verzekeren: daar heeft hij van geleerd.”

Maar dat klaagster en haar moeder, ondanks een herhaald aanbod van zijn zijde om er onderling uit te komen, vol de strijd waren aangegaan, viel volgens Kelder te betreuren. “Mijn client wordt hier geheel ten onrechte neergezet als de kwade genius die in samenwerking met de bestuurder een arme weduwe een poot heeft willen uitdraaien.”

De tuchtrechters rekenen de accountant onder meer aan dat geen actie heeft ondernomen, hoewel hij wist dat er na het overlijden van de vader van klaagster geen aandeelhoudersvergaderingen waren gehouden. Ook heeft hij volgens de uitspraak de bedreiging voor zijn objectiviteit als gevolg van het zowel optreden als accountant van de onderneming als het optreden als adviseur van een van de aandeelhouders, niet tot ‘een aanvaardbaar niveau teruggebracht’.

Verder ontbeert de door de AA opgestelde aandelenwaardering een deugdelijke grondslag. De accountant heeft hiermee volgens het college gehandeld in strijd met de fundamentele beginselen van integriteit, objectiviteit en vakbekwaamheid en zorgvuldigheid.