Doorhaling van tien jaar voor RA wegens valse aangiften

Door Jan Smit

Zaaknr. 19/439

Wij schreven eerder over deze zaak: OM beticht RA van ‘grensoverschrijdend gedrag’

De Accountantskamer heeft de inschrijving van een RA die zich schuldig heeft gemaakt aan onder meer het indienen van valse belastingaangiften voor tien jaar doorgehaald. De RA werd zowel straf- als tuchtrechtelijk door het OM vervolgd. Volgens Justitie heeft de man jaren achtereen opzettelijk onjuiste en/of onvolledige aangiften ingediend voor twee van zijn klanten.

Dit betrof een eenmanszaak (Chauffeurs Centrum Nederland) en een BV (Het Chauffeurscentrum Nederland) die beide chauffeurs verhuurden. De activiteiten van de eenmanszaak zijn in 2014 ingebracht in de BV.

Beide bedrijven waren van dezelfde eigenaar en tevens klant bij de RA. De accountant had daar weinig bemoeienis mee, de eigenaar verzorgde jarenlang zelf zijn administratie en belastingaangiftes. Maar medio 2014 lukte dit niet langer; de fiscus had het werken met het boekhoudpakket onmogelijk gemaakt. Of de RA de aangiftes in vervolg handmatig wilde doen, zowel voor de lonen als de BTW.

Aldus geschiedde. Maar al snel kreeg de BV liquiditeitsproblemen. Een paar debiteuren vielen om, de eigenaar raakte aan de drugs, kreeg last van een ingrijpende auto-immuunziekte en kon daardoor zijn werk niet meer verrichten. Voor de vader van de eigenaar – tevens een goede vriend van de RA – aanleiding een appel op de RA te doen. Wist hij raad wellicht?

De RA besloot het kwartaal daarop tot een nihilaangifte voor de eenmanszaak en een nulaangifte voor de BV. Fout – er werden nog steeds chauffeurs verhuurd –, erkende de RA tijdens de zitting. Dat hij het toch heeft gedaan, was volgens de accountant uit compassie met de vader. “Met in het achterhoofd de gedachte: zodra we een nieuw boekhoudpakket hebben, trekken we dit recht middels suppleties. Maar dat is niet gebeurd. Toen de FIOD vervolgens in 2016 een inval deed kon het niet meer.”

Volgens het OM heeft de man zich niet gehouden aan de fundamentele beginselen van professionaliteit, integriteit en objectiviteit. Die schending van objectiviteit heeft volgens het OM niet alleen betrekking op de foute aangiften. Op verzoek van de vader richtte de RA ook een nieuw bedrijf op genaamd Chauffeurscentrum Nederland Oost BV. Dit bedrijf, dat de accountant op zijn eigen naam zette, was bedoeld om een doorstart te kunnen maken, mocht het met de andere BV mis gaan. Ook hield de man zo recht op een uitkering.
Die andere BV ging inderdaad failliet. Tijdens de boedelveiling kocht de RA ook nog eens voor 800 euro stoelen, tafels en computers. Ook die waren bedoeld voor een eventuele doorstart. 

In beide gevallen heeft de RA zich volgens het OM duidelijk teveel vereenzelvigd met de belangen van zijn cliënt.

De RA tilde daar zelf minder zwaar aan. “Ik zag er geen bedreiging in voor mijn objectiviteit,” zei hij tijdens de zitting. “Die BV is nooit actief geweest. Als dat wel zo zou zijn geweest, had ik de aandelen onmiddellijk verkocht aan een derde. Ik heb die BV louter opgericht om de vader gerust te stellen. Dat geld voor die stoelen, tafels en pc’s zou de eigenaar mij later terugbetalen. Ik had niet het idee dat ik daarmee mijn objectiviteit verloor.”

In die laatste opvatting geeft het tuchtcollege de RA deels gelijk. De oprichting van de BV en aankoop van het inventaris botsen volgens het vonnis voor een accountant in business niet bij voorbaat met het fundamentele beginsel van objectiviteit. Maar het feit dat de accountant dit mede heeft gedaan om de uitkering veilig te stellen kan niet door de beugel. Dit strookt niet met de beginselen van integriteit en professionaliteit. Hiermee brengt de RA het accountantsberoep volgens de tuchtrechters in diskrediet.

Al met al noemt de Accountantskamer de schending van de fundamentele beginselen zo ‘flagrant’ dat zij een doorhaling gepast vindt met daarbij de bepaling dat de RA de komende tien jaar niet opnieuw kan worden ingeschreven. Dat is de maximale termijn.