DNB waarschuwt voor gewenning aan lage rente
De centrale bank ziet de zwakke economische groei en de daarmee samenhangende lage rente als het grootste gevaar voor de stabiliteit van de financiële sector. Op korte termijn zet die bijvoorbeeld steeds meer druk op de financiële positie van pensioenfondsen en verzekeraars.
Op langere termijn vreest DNB dat mensen en bedrijven gaan wennen aan de abnormaal lage rente. Daardoor kunnen vooral huishoudens met een hoge, aflossingsvrije hypotheek en zwakke bedrijven met hoge schulden in de problemen komen op het moment dat de rente weer naar een normaler peil stijgt. De bank adviseert daarom lage rentelasten te gebruiken om leningen versneld af te lossen.
Volgens DNB gaan de lasten voor bestaande hypotheken gemiddeld met 110 euro per maand omhoog als de rente in 2019 twee keer hoger zou zijn dan nu. Een kleine groep zou dan zelfs meer dan 300 euro per maand extra moeten betalen. Dat geldt vooral voor veertigers met een relatief hoge hypotheek, waarop weinig tot niets wordt afgelost. Starters lossen door de huidige regels meer af en lopen daardoor minder gevaar bij een stijgende rente.
Die situatie verbetert in de ogen van DNB verder als een volgend kabinet de huizenmarkt verder aanpakt. Daarbij pleit de toezichthouder al langer voor een verdere beperking van de hypotheekrenteaftrek en van de maximale schuld die kan worden opgenomen ten opzichte van de waarde van een huis.
De centrale bank ziet de onrust op de financiële markten, zoals in het eerste kwartaal, als het meest acute gevaar voor de financiële stabiliteit. Andere punten van zorg zijn de mogelijke gevolgen van een eventueel vertrek van de Britten uit de EU en een te snelle opkomst van nieuwe technologie in de financiële sector (fintech).