‘Dit jaar golf aan grote faillissementen in Europa in aantocht’

Euler Hermes verwacht dat het aantal faillissementen wereldwijd met 1% stijgt. Daarmee komt er een einde aan de neerwaartse trend van de afgelopen jaren. Europa en zeker ook Nederland zijn hierop de positieve uitzondering. Na een daling van de Europese faillissementen in 2015 met -13% en -5% in 2016, wordt voor dit jaar opnieuw een daling verwacht: -4%. Daar staat tegenover dat de kans op grote faillissementen in Europa het grootst is.

Grote faillissementen

In de eerste drie kwartalen van vorig jaar steeg in Europa het aantal failliete ondernemingen met een omzet van meer dan 50 miljoen euro met 45% in vergelijking met dezelfde periode in 2015. Nergens vielen er zoveel grote bedrijven om als in West-Europa. Volgens Walter Toemen, directeur Risk van Euler Hermes Nederland, zet deze trend dit jaar door. "Het gaat om bedrijven die geen antwoord hebben op veranderingen van deze tijd, zoals bijvoorbeeld de online-ontwikkelingen en de overschakeling van olie naar groene energie. In ons land verkeren hierdoor bijvoorbeeld de offshorebedrijven in zwaar weer." Het aantal faillissementen mag nog steeds teruglopen in Europa, het schadebedrag stijgt in rap tempo. "Neem Duitsland, de strop door bedrijven die failliet gingen, steeg het afgelopen jaar met bijna 50%. Dat wordt er dit jaar niet minder op." De grote faillissementen zijn vooral problematisch vanwege het nadelige domino-effect: de grote concerns die omvallen slepen ook kwetsbare leveranciers mee in hun val.

Nederland: historisch laag

Euler Hermes verwacht dat de snelheid waarmee het aantal faillissementen in Nederland daalt dit jaar afneemt. Toemen: "Het zou uniek zijn als ons land opnieuw een daling laat zien van dubbele cijfers. De rek raakt eruit en ik denk dat we in 2018 weer te maken krijgen met een stijging, vooral vanwege Brexit. De dynamiek in ons land is groot. Veel nieuwe bedrijven dienen zich aan. Die zijn altijd kwetsbaarder. Ook speelt mee dat veel bedrijven kampen met felle concurrentie waardoor het moeilijk is de winstmarges op peil te houden."

Mondiaal

Mondiaal gezien vallen harde faillissementsklappen in Afrika, Zuid-Amerika en Azië-Pacific. Obstakels zijn onder meer de scherpe vertraging van de wereldhandel, prijsconcurrentie, volatiele wisselkoersen, hogere inkoopkosten (door stijgende grondstofkosten) en de opwaartse loondruk. Toemen: "Banken zullen hun financieringsvoorwaarden aanscherpen, omdat de kredietrisico's toenemen."

Staatsbedrijven ook kwetsbaar

Euler Hermes onderzocht ook de stabiliteit van staatsbedrijven. Deze zijn zeker niet immuun voor faillissement. Goed voorbeeld zijn de noodlijdende Chinese staatsbedrijven in de chemische- en metaalindustrie. Jaar na jaar stijgen de schulden zonder dat de omzet meegroeit. Alleen dankzij kapitaalinjecties van de overheid blijven ze (tot nu toe) overeind. De Chinese staatsbedrijven hebben volgens Euler Hermes het hoogste risicoprofiel van alle staatsbedrijven ter wereld. Ook omdat China meer en meer naar een vrijemarkteconomie lijkt toe te groeien. Kwetsbaar zijn ook de staatsbedrijven in Brazilië en Rusland. Staatsbedrijven in de ontwikkelde economieën, zoals Italië en Frankrijk hebben het laagste risicoprofiel.