Dekkingsgraden maken pas op de plaats in september 2020

De meevaller van ongeveer twee procent door de nieuwe Prognosetafel die het Actuarieel Genootschap vorig maand publiceerde, is hierin al meegenomen. Deze meevaller wordt teniet gedaan door een verder dalende rente en de aandelenkoersen die onder druk staan.  

Dat blijkt uit de Pensioenthermometer van Aon, wereldwijd dienstverlener op het gebied van risico-, pensioen- en gezondheidsoplossingen, die dagelijks de hoogte van de gemiddelde dekkingsgraad bijhoudt.

De beleidsdekkingsgraad, gebaseerd op de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen twaalf maanden, bleef nog net stabiel op 95 procent. Deze dekkingsgraad ligt boven het aangepaste tijdelijke wettelijk vereiste minimum van 90 procent. De hogere dekkingsgraden van voor de coronacrisis zullen echter in dit gemiddelde nog vervangen worden door de huidige lagere dekkingsgraden. Het blijft daardoor de vraag of alle fondsen uit de gevarenzone zijn aan het eind van het jaar.

Rente gedaald, verplichtingen gestegen
De rente daalde in september na de opleving in augustus onder andere doordat de Amerikaanse centrale bank de rente de komende drie jaar laag gaat houden. Per saldo daalde in een maand tijd de risicovrije rente over de eerste 30 jaar met gemiddeld 10 basispunten. De Ultimate Forward Rate (UFR), waarmee pensioenfondsen de waarde van hun toekomstige verplichtingen berekenen, daalde naar 1,8 procent. Door de rentedaling en de daling van de UFR nam de waarde van de verplichtingen toe met ruim twee procent. Het is de verwachting dat de pensioenfondsen direct de nieuwe prognosetafel zijn gaan toepassen. Dit heeft een positief effect van gemiddeld twee procent.

Kortingsdreiging onverminderd groot
Leken pensioenfondsen net uit de gevarenzone eind augustus, gooit september met dalende rentes en klappen op de aandelenmarkten helaas weer roet in het eten. Kortingsdreigingen zullen dit jaar mogelijk nog meevallen, maar het is de vraag wat er de komende jaren gaat gebeuren. Met een gemiddelde dekkingsgraad van 95 procent zitten fondsen gemiddeld nog fors onder de benodigde 104 procent, die voor dit jaar weliswaar is aangepast naar 90 procent. Daarnaast krijgen de fondsen te maken met de dalende UFR, die behoorlijke impact op de dekkingsgraad zal gaan hebben. DNB heeft becijferd dat uitgaande van de stand per eind augustus een korting van tien procent in 2022 dreigt.

Roep om duidelijkheid over kortingen in transitieperiode
De roep om duidelijkheid over kortingen in de transitieperiode wordt steeds luider. Minister Koolmees is daarop met een brief gekomen waarin hij aangeeft ‘onnodige’ kortingen te willen voorkomen. Minister Koolmees geeft daarin aan om kortingen vanuit het perspectief van het nieuwe stelsel te bezien. Concrete toezeggingen worden er nog niet gedaan. In de praktijk kan het betekenen dat er minder kortingen nodig zijn, volgens de minister, maar niet álle kortingen kunnen worden voorkomen. “Wij denken dat het belangrijk is dat er snel duidelijkheid komt over de transitieperiode en hoe omgegaan wordt met kortingen”, zegt Frank Driessen, Chief Executive Officer van Aon Retirement & Investment. “Zoals Klaas Knot van De Nederlandsche Bank terecht heeft opgemerkt deze week, kan een nieuw stelsel de gevolgen van de lage rente niet ineens wegnemen. We zullen rekening moeten houden met lage rente en daardoor duurder pensioen. Het is van de belang de pijn die hierdoor veroorzaakt wordt evenwichtig te verdelen en hier goede afspraken over te maken.” Het transitiekader zal uitgewerkt worden in het consultatiedocument, dat eind oktober verwacht wordt.

Premie onder druk
De premie komt eveneens flink onder druk te staan door de huidige marktomstandigheden. Juist nu er sprake is van een crisis is er eigenlijk geen ruimte voor verhoging van de pensioenpremie. Ook hier roept minister Koolmees op om deze te bezien in het licht van het nieuwe stelsel. Hij stelt voor om de premie al vast te stellen met de projectiemethode op basis van verwacht rendement in het nieuwe stelsel. Of dit de gewenste ruimte geeft, is de vraag; veel fondsen gebruiken nu al het verwacht rendement om de premie te dempen.