‘De ondernemer staat nog altijd in de kou’

De Fraudehelpdesk, gevestigd in Apeldoorn, maakt onderdeel uit van Stichting Aanpak Financieel-Economische Criminaliteit in Nederland (SafeCin). “De Fraudehelpdesk is opgericht naar aanleiding van een motie uit 2007. De inhoud van die motie was duidelijk: doe wat aan preventie van financieel-economische criminaliteit en doe iets voor de slachtoffers. In 2011 gingen wij van start”, vertelt Fleur van Eck. 

Advertentiemaffia
Dit jaar kan de Fraudehelpdesk, die geen winstoogmerk heeft, rekenen op een subsidie van het Rijk van 1 miljoen euro. “De Fraudehelpdesk richt zich op horizontale fraude. Wij spreken daarvan als  private partijen andere private partijen en particulieren een oor aannaaien”, vertelt Van Eck. “Net als bij onze voorganger het Steunpunt Acquisitiefraude, het SAF, is een belangrijk aandachtsgebied het aanpakken van de advertentiemaffia. Denk hierbij aan oplichting door advertentiebureaus of online gidsen die niet blijken te bestaan. Wij zien ook dat veel particulieren gedupeerd worden door voorschot-, loterij- en datingfraude. Ook daar vestigen wij onze aandacht extra op.”

Bewustwording
De Fraudehelpdesk richt zich allereerst op fraudepreventie door voorlichting, het signaleren van trends en het creëren van bewustwording. De website Fraudehelpdesk.nl is een belangrijk communicatiemiddel. “We zitten nu op zo’n 100.000 websitebezoekers per maand”, licht Van Eck toe. “Naast onze website gebruiken we Twitter en Facebook om frauduleuze zaken te melden. In de afgelopen jaren is de naamsbekendheid van de Fraudehelpdesk fors gegroeid. En dan hebben we nog niet eens actief campagne gevoerd. Je ziet dus dat het onderwerp leeft in Nederland. De media, zoals SBS6 en de NOS, weten ons inmiddels ook te vinden.”
Zijn burgers en bedrijven eenmaal gedupeerd door middel van fraude, dan kunnen zij contact opnemen met de Fraudehelpdesk. “Wij verwijzen slachtoffers door naar de juiste instantie”, vertelt Van Eck. “Wij hebben nauw contact met allerlei backoffices van de overheid. Wij werken samen met het Meldpunt Internetoplichting van de politie, MIO, dat zich richt op fraude van online handelsplaatsen en internetwinkels, maar bijvoorbeeld ook met het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en -fouten, het CMI. Deze organisatie van Binnenlandse Zaken krijgt van ons doorverwijzingen van individuen van wie de identiteit gestolen is, niet alleen als het een document betreft maar bijvoorbeeld ook een online identiteit. Ook met partijen als AFM en het Bureau Financieel Toezicht hebben wij nauw contact.”

Accountants
Ondernemingen kunnen tegen betaling lid worden van de Fraudehelpdesk. Zij kunnen dan rekenen op juridische hulp als zij slachtoffer worden van fraude. Daarnaast krijgen zij preventieve adviezen. Met sommige brancheorganisaties – denk aan Uneto-VNI, KVGO en BOVAG – is de afspraak gemaakt dat leden die bij hen zijn aangesloten gratis lid kunnen worden van de Fraudehelpdesk. “Accountantskantoren kunnen zich natuurlijk ook bij ons melden”, vertelt Van Eck. “Accountants geven voorlichting aan hun klanten. Als extra dienst zouden zij ondernemers ook kunnen informeren over de ontwikkelingen op het gebied van fraude. De typische gevallen waar accountants verstand van zouden moeten hebben, zijn spooknota’s en phishing. Ook belangrijk is kennis van identiteitsfraude van bedrijven, waarbij het KvK-nummer, de website en het logo van ondernemingen wordt misbruikt. We hebben onlangs een tool ontwikkeld waarmee IBAN-nummers kunnen worden nagelopen. Die tool is nu vooral gericht op het detecteren van spooknota’s. Zoiets is natuurlijk ook interessant voor accountants.”

Internationaal
Op internationaal gebied staan fraude en fraudepreventie steeds hoger op de agenda. De Benelux-landen hebben elkaar inmiddels ook gevonden. “Acquisitiefraude is ook een aandachtsgebied van de Europese Commissie. Er komen richtlijnherzieningen aan, die er uiteindelijk voor gaan zorgen dat er meer bescherming komt voor de ondernemer. Die staat nog altijd in de kou. De consument is beschermd door de Wet oneerlijke handelspraktijken. Die kan zaken herroepen als hij ergens voor heeft getekend. Ondernemingen kunnen dat vaak niet. De ondernemer wordt gelukkig wel steeds meer serieus genomen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de nieuwe Wet tegen acquisitiefraude, die op 1 juli 2016 van kracht is geworden. Bij deze wet is sprake van het omkeren van de bewijslast. Oplichters moeten aan de slachtoffers kunnen aantonen dat zij transparant hebben gehandeld”, aldus Van Eck. “Dergelijke ontwikkelingen juichen wij natuurlijk toe.” 

FraudeInfodesk
SafeCin heeft nu het plan opgevat voor het oprichten van de FraudeInfodesk: één centrale plek waar informatie over fraude wordt verzameld. “Dit is al heel lang een wens van Justitie”, vertelt Van Eck. “In Engeland hebben ze daar een goed werkend systeem voor. Dat willen we hier ook gaan toepassen. Het barrièremodel is een hulpmiddel hierbij. Partijen die fraudeurs faciliteren, zoals banken, telecombedrijven en hostingproviders, moeten de bedrijfsvoering van de fraudeurs onmogelijk maken. Na de zomer starten we met een pilot. Geïnteresseerde accountantskantoren zijn van harte uitgenodigd om hier aan mee te doen en kunnen zich bij ons melden.”

Voor meer informatie: www.fraudehelpdesk.nl 

Dit artikel komt uit de recent verschenen ICT-special van het Accountantsmagazine van Novak.