CSRD en aansprakelijkheidsmaatregelen
CSRD zal de duurzaamheidsrapportage voor bedrijven transformeren. Hieraan zitten ook aansprakelijkheidsrisico’s die verbonden zijn aan niet-naleving. De CSRD legt sterk de nadruk op het voorkomen van greenwashing.
Reikwijdte
De CSRD, die voortkomt uit de Europese Green Deal, heeft als doel de transparantie van bedrijven over duurzaamheidskwesties te verbeteren. Het breidt de reikwijdte van bedrijven die moeten rapporteren over hun milieu-, sociale en governance (ESG) impact aanzienlijk uit. De richtlijn zal van toepassing zijn op alle grote EU-bedrijven en beursgenoteerde MKB’s, met een gefaseerde implementatie vanaf 2024 voor de grootste bedrijven. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Aansprakelijkheid onder CSRD
Hoewel de CSRD primair rapportageverplichtingen oplegt aan bedrijven, kan niet-naleving gevolgen hebben voor bedrijfsleiders:
1. Persoonlijke aansprakelijkheid
Bestuursleden en bedrijfsleiders kunnen persoonlijk aansprakelijk worden gesteld voor rapportagefouten onder de CSRD. Deze aansprakelijkheid gaat verder dan het bedrijf zelf en kan individuele directeuren blootstellen aan juridische uitdagingen, regelgevende acties en reputatieschade.
2. Strafrechtelijke sancties
In sommige EU-lidstaten kan het niet naleven van CSRD-vereisten leiden tot sancties voor bedrijfsdirecteuren. Omdat nog niet alle lidstaten en implementatieplan hebben voorgelegd, is nog duidelijk hoe dat er uit gaat zien.
3. Financiële boetes
Onder de oude richtlijn varieerden de boetes voor niet-naleving. Hoewel specifieke straffen voor niet-naleving CSRD nog moeten worden bepaald door individuele lidstaten, wordt verwacht dat ze minstens zo streng zullen zijn als die onder de oude regeling, die kunnen oplopen tot 10 miljoen euro en een deel van de wereldwijde omzet. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Belangrijke risicogebieden
Leidinggevenden moeten ervoor zorgen dat duurzaamheidsrapportages nauwkeurig, volledig en niet misleidend zijn. Als dit niet het geval is, kan dit leiden tot beschuldigingen van fraude en bijbehorende juridische en reputatiegevolgen. Investeerders kunnen schadevergoeding eisen als ze verliezen lijden door te vertrouwen op onjuiste of misleidende duurzaamheidsinformatie.
Deze toegenomen verantwoordelijkheid stelt auditors bloot aan mogelijke juridische acties als materiële onjuistheden of omissies niet worden geïdentificeerd. Auditors kunnen onder bepaalde voorwaarden, aansprakelijk worden gesteld voor nalatigheid als ze er niet in slagen onnauwkeurigheden in duurzaamheidsinformatie te detecteren en te rapporteren.
Onzekerheid, complexiteit en verantwoordelijkheid
Experts wijzen er verder op dat de standaarden en definities voor de Europese duurzaamheidsrapportage complex zijn; accountants moeten navigeren door onzekerheden terwijl ze zekerheid over de onafhankelijkheid moeten behouden. Om deze risico’s te beperken, moeten accountants controledossiers bijhouden waarin hun overwegingen en besluitvormingsprocessen worden gedetailleerd.
Betrokkenheid
De CSRD vereist dat bedrijven openbaar maken hoe ze omgaan met belanghebbenden, inclusief werknemers. Onvoldoende betrokkenheid van belanghebbenden kan namelijk leiden tot niet-naleving en potentiële juridische uitdagingen van ontevreden belanghebbenden. Financiele afdelingen moeten ervoor zorgen dat de duurzaamheidsrapportage van hun bedrijf informatie bevat over zowel de eigen activiteiten als de waardeketen. Deze uitgebreide reikwijdte verhoogt de complexiteit van naleving en de kans op onbedoelde niet-naleving.
Om aansprakelijkheid te beperken kan financieel management enkele maatregelen nemen:
- Integreer CSRD-naleving en toezicht in bestuursstructuren, inclusief formele documenten en beleidslijnen. Dit helpt om due diligence aan te tonen en kan cruciaal zijn bij het voorkomen van aansprakelijkheidskwesties.
- Ontwikkel systemen om alle vereiste informatie en datapunten in de hele organisatie en waardeketen te verzamelen. Dit is essentieel om aan te tonen dat aan de gedetailleerde rapportagevereisten van de CSRD is voldaan.
- Voer regelmatig juridische en greenwashing risicobeoordelingen uit, mogelijk met betrokkenheid van onafhankelijke externe adviseurs om risico’s te verminderen.
- Zorg ervoor dat personeel en leidinggevenden getraind zijn in CSRD-vereisten, de risico’s van misleidende openbaarmakingen en strategieën om greenwashing-risico’s te beperken.
- Overweeg externe juridische duurzaamheidsexperts te raadplegen om door het complexe regelgevingslandschap te navigeren en naleving te waarborgen.
- Houd de raad van bestuur geïnformeerd en betrokken bij het toezicht op duurzaamheidsrapportage en CSRD-naleving. Dit toont een toewijding aan naleving op het hoogste niveau van de organisatie.
De CSRD vereist dat een externe auditor assurance verleent over duurzaamheidsrapportage, aanvankelijk met beperkte assurance maar vorderend naar redelijke assurance. Leidinggevenden moeten zich voorbereiden op deze verhoogde controle door te zorgen voor robuuste interne controles en dataverificatieprocessen.