Coördinator tuchtrecht Openbaar Ministerie voor halfjaar geschorst

Door Michiel Satink

Zaaknummer: 23/882

Als in een strafrechtelijk onderzoek documenten in beslag worden genomen, moet een zogeheten geheimhouders-officier van justitie beoordelen of die stukken wel in het dossier mogen, of niet. Correspondentie tussen een verdachte en zijn of haar advocaat moet geheim blijven. De coördinator Tuchtrecht bij het Openbaar Ministerie kreeg deze informatie toch onder ogen nog voor de geheimhouders-officier er over geoordeeld had.

Hoofdpijndossier
De beklaagde kreeg e-mails doorgespeeld uit het fraudeonderzoek van de FIOD naar de boeken van vermogensbeheerder Box Consultants. Het zou later een hoofdpijndossier blijken: tien dagen voor de tuchtzaak tegen de coördinator tuchtrecht in oktober liet het Openbaar Ministerie de strafrechtelijke vervolging tegen Box Consultants na tien jaar onderzoek vallen. In 2013 ontstond de verdenking van fraude bij de vermogensbeheerder uit Brabant met onder meer leden van de koninklijke familie als klant. In dit strafonderzoek Castor werden in 2015 honderdduizenden e-mails gevorderd. Daartussen zaten ruim drieduizend e-mails van Box aan de advocaten van Stibbe en vice versa. Het OM oordeelt zelf dat inderdaad geheimhoudersinformatie gebruikt is en dat maakt dat het OM het recht om de vermogensbeheerder te vervolgen, verspeeld heeft. Een oordeel dat het OM overigens zelden tot nooit over zichzelf velt.

De beklaagde, zelf ook accountant, was geen onderdeel van dat onderzoeksteam, maar was er wel nauw bij betrokken. De kern van de zaak draait om een e-mail die de beklaagde op 30 september 2015 via een lid van het onderzoeksteam Castor in handen kreeg. De mail was niet alleen een bericht tussen Box en haar accountant, maar was aan nog iemand geadresseerd: advocaat Daan Doorenbos. De beklaagde wist of had moeten weten dat dit een geheimhoudersstuk was. Een beoordeling van de geheimhoudersofficier vooraf was ,,nodig omdat het deels documenten waren waarbij een advocaat was betrokken'', oordeelt de Accountantskamer. De beklaagde oordeelde vervolgens zelf: omdat de advocaat slechts in de 'cc' was genoemd, vond hij het geen geheimhoudersstuk.

Pas op de plaats
Hij had op dat moment echter pas op de plaats moeten maken, stelt de tuchtrechter. Door zelf een oordeel te vellen nam hij het risico een inbreuk te maken op het verschoningsrecht van advocaat Doorenbos. Hij heeft in strijd met de beroepsregels gegevens bekendgemaakt waarvan hij het vertrouwelijke karakter kende of redelijkerwijs moest vermoeden, aldus de Accountantskamer.

De stukken die hij wel mocht gebruiken, zaten in een zogeheten zichtmap. ,,Hij moet er op kunnen vertrouwen dat was in die zichtmap zit, hij ook mag gebruiken'', zei advocaat Marije Batting namens de beklaagde op de zitting in oktober. Het gaat in feite om twee uitgeprinte e-mails die wederom mede aan de advocaat gericht waren. Deze stukken zijn echter in juni 2016 al ingenomen omdat deze mails als geheimhoudersstukken waren aangemerkt. Toch bleef de beklaagde ze houden en hij gebruikte ze ook.

Diskrediet
De coördinator Tuchtrecht is eerder al eens berispt, maar de Accountantskamer vindt dat het nu een veel zwaardere maatregel moet opleggen. Hij heeft stukken van een opsporingsteam, in strijd met de regelgeving direct zonder toetsing door de geheimhouderofficier van justitie gebruikt in zijn contacten met officieren van justitie. Hij zou,,als coördinator tuchtrecht en opsporingsambtenaar bij het Openbaar Ministerie juist doordrongen moeten zijn van het belang van het zich houden aan wet- en regelgeving'', oordeelt de tuchtrechter. Het wordt hem al met al zwaar aangerekend dat hij ,,met zijn handelen het verschoningsrecht van klager als advocaat, dat van fundamenteel belang is voor een goede rechtsbedeling en mede geldt opdat deze zijn taak als advocaat naar behoren kan vervullen, heeft geschonden. Dat betrokkene een bijdrage levert aan de bescherming van de samenleving tegen criminaliteit en onprofessioneel handelen door accountants, laat onverlet dat hij ook de verantwoordelijkheid heeft om rechten van verdachten en hun advocaten in een tucht- of strafrechtelijk onderzoek voldoende te waarborgen.''

Daarom kwam de tuchtrechter uit op een tijdelijke doorhaling voor de duur van zes maanden.

Als toonaangevende bron voor accountantnieuws, strategieën en inzichten in finance en accounancy, helpt accountantweek.nl accountants, controllers en hoger financieel management om voorop te blijven lopen.

Schrijf u daarom nu in voor de heldere, korte en makkelijk leesbare nieuwsbrief van Accountantweek voor een overzicht van al het relevante nieuws, alle unieke en inspirerende (netwerk)evenementen en belangrijkste meningen of volg ons op Linkedin.