Controlling: De rol van de mkb-accountant

Een bedieningsconcept waar ontzettend veel behoefte aan is bij mkb-ondernemers is ‘controlling’, constateert Daan van der Poel, de directeur van Van Hier Accountants. Ondernemers herkennen het doorgaans niet onder deze term, maar dit is wat ze willen: tussentijdse stuurinformatie op begrijpbare wijze gepresenteerd met hoogwaardige ICT-oplossingen.

In de serie ‘controlling voor mkb-accountants’ kijken we naar de praktische aspecten van controlling en hoe de accountant die kan toepassen bij zijn klanten. Het gaat niet alleen om diensten die de accountant letterlijk hoeft aan te bieden. De artikelen zijn ook bedoeld om je als mkb-accountant te laten nadenken over je toekomstige rol: controller van de mkb-ondernemer!  

(To) control betekent ‘beheersen’ in het engels, niet ‘controleren’. Dat is de meest voorkomende misvatting over het vakgebied controlling. De kern is niet controleren, maar beheersen; zorgen dat de organisatie in control is van de processen en van de toekomst. Je helpt als controller je klant succesvol te zijn in het bereiken van zijn/haar doelen. Dit kan beperkt zijn tot financiële doelen, maar kan ook veel verder gaan.

In control van processen

Hoe kan een accountant zijn klant helpen in control te zijn van alle processen in een organisatie? Immers, hij/zij kan niet overal verstand van hebben. Een controller van een bierbrouwer weet wel in grote lijnen hoe het brouwproces in elkaar zit, maar de mensen in productie hebben er veel meer verstand van. Hoe kan de accountant/controller dan toch zorgen voor beheersing? Het antwoord van Jean Gieskens, kerndocent van de opleiding Controller in een Week, luidt;
 

“The controller needs to control the information system to have the management team in control”  

Je hoeft als accountant niet alles zelf te doen en te weten van de bedrijven van je klanten. Maar de ondernemers moeten wel op je informatie kunnen vertrouwen. Het dusdanig inregelen van de informatiesystemen, zodat zij voorzien in betrouwbare (stuur)informatie is dus een kerntaak voor een controller. En dus ook voor een moderne mkb-accountant die zijn klanten helpt te floreren in goede en slechte economische tijden. 

In control van de toekomst

Het is een illusie om te denken dat er zoiets bestaat als ‘in control van de toekomst’. De toekomst is per definitie vaag en ongrijpbaar. Toch helpt een goede adviseur zijn klant met het krijgen van meer grip. Hij doet dit door zich niet te beperken tot transactionele informatie, maar ook informatie die helpt om de toekomst te verkennen. 

Wanneer het managementteam ‘de hei op gaat’ om de strategie en visie te herijken, verzamelt de controller scenario-informatie. Een strategiesessie moet altijd extern beginnen. Wat er in de buitenwereld gebeurt, bepaalt immers hoe het management de strategie en organisatie dient aan te passen. 

[avg-advertorial slug=”succesvolle-controller-in-5-dagen”] 

Een goede business controller maakt met scenario’s inzichtelijk welke externe factoren invloed gaan hebben op de organisatie: de economische conjunctuur, technologische ontwikkelingen, consumententrends en concurrentie. Wat betekenen die trends voor de producten en diensten van de organisatie? Hoe kan de organisatie het beste reageren met diens missie, visie en organisatie-inrichting? De controller onderbouwt zijn/haar eigen mening met toekomstgerichte informatie en eist van o.a. sales en marketing dat zij hun meningen ook met data onderbouwen. Vervolgens is het zaak een keuze te maken tussen de strategische opties: groeien, versterken, verdedigen of terugtrekken.

De volgende stap is zorgen dat die plannen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Dat is het vakgebied management control, het geheel van maatregelen dat is gericht op de implementatie van en het procesmatig sturen op strategische doelstellingen van een organisatie. En dan komen we weer bij het informatiesysteem: 
 

“The controller needs to control the information system to have the management team in control”  

In het volgende deel gaan we dieper in op strategie.