Berisping voor accountant bij dubieuze waardering resort van vastgoedbedrijf van familie Ziengs

Zaak: 23/1236 en 12/1396

Door Michiel Satink

De familie Ziengs is bekend door de schoenenwinkels Ziengs en Scapino. Bernd Ziengs junior dook in 2018 in de boeken nadat hij directielid werd van het vastgoedbedrijf Aprisco. Hem valt vervolgens op dat bij Aprisco en in het tweede vastgoedbedrijf van de familie, Onipacs, een resort in Costa Rica op de balans staat. In 2012 was dit project Nativa nog goed voor een waarde van 30 miljoen dollar, maar in 2021 is daar nog maar 8 miljoen dollar van over. Het vermoeden is dat hier voor miljoenen is gefraudeerd. En de accountant wordt verweten dat hij onvoldoende onderzoek naar de waardering van leningen deed. 

Schimmig web
Volgens de klagers hing een ingewikkelde bestuursstructuur als een schimmig web boven het Nativa-project met tientallen stichtingen en vennootschappen in Panama, Anguilla en een trustkantoor op Curacao. De Nederlandse directeur van het project in Costa Rica ,,heeft jarenlang miljoenen dollars onttrokken aan Nativa'', zei advocaat Willem Van der Velden op de zitting in december. En de toenmalig directeur van Aprisco zou de waardering van het Nativa-project bewust te hoog hebben gehouden. In haar uitspraak gaat de Accountantskamer de waarde van het project op de balans nog eens langs. In 2008 is Nativa getaxeerd op 59,5 miljoen dollar, 2 jaar later op 41,6 miljoen. In 2017 is de waarde gestegen tot 49,6 miljoen dollar waar het 5 jaar later nog slechts 10,8 miljoen dollar waard is. 

De waarde van het project is van belang omdat de vastgoedbedrijven continu geld uitleenden voor de ontwikkeling van Nativa. Dat terwijl deze leningen telkens niet, amper of te laat werden afgelost. Aprisco leenden tientallen miljoenen aan Magda, de vennootschap die boven het resort stond. De klacht dat de accountant onvoldoende objectief was, is door de tuchtrechter ongegrond verklaard. Op één onderdeel ging hij echter wel de fout in: de beklaagde deed onvoldoende onderzoek naar de leningen.

De accountant wist dat Magda structureel niet aan haar betalingsverplichtingen voldeed. Daarmee ontstaat het risico dat de post uitgeleend geld te hoog gewaardeerd is. Hij onderkende dat risico, maar hield vast aan het vertrouwen van het management in haar investeringen. Ze verstrekte zelfs aanvullende leningen. Bovendien bleek uit taxaties dat de waarde van het resort ,,het uitstaande bedrag ruimschoots overstijgt'', aldus de tuchtrechter. 

Onvoldoende
Dat alles is onvoldoende, vind de Accountantskamer. Zo deed de accountant geen onderzoek naar waar dat vertrouwen van het management op gebaseerd was. Bovendien ontbrak onafhankelijk toezicht op het resort. De accountant stelde in zijn managementletter 2012 nog de vraag of de lening wel terugverdiend zou worden. Een vraag die onbeantwoord bleef. Daarmee speelde hij onvoldoende in op de risico's van deze leningen. Het uitgeleende bedrag nam in de loop der jaren steeds verder toe. ,,Betrokkene heeft zijn controle op de volwaardigheid van de lening beperkt tot een beoordeling van de waarde van het resort op basis van een taxatie'', schrijft de tuchtrechter. De stelling dat de lening van 21 miljoen euro terugbetaald kon worden omdat het resort meer dan 50 miljoen dollar waar zou zijn, was slechts een veronderstelling. 

Zo betrok hij bij de waardering van de lening uitsluitend de taxatierapporten. Dat was onvoldoende controle-informatie ,,omdat daarin geen informatie is opgenomen over schulden in verband met het getaxeerde object of andere verplichtingen van de eigenaar.'' En daarom legt de Accountantskamer hem een berisping op.