Berisping voor accountant OM na gebruik vertrouwelijke stukken

Zaaknr. 20/585

Over deze zaak schreven wij: Accountant sleept jurist OM voor tuchtrechter voor 'schenden geheimhouding'

Een forensisch accountant van het Openbaar Ministerie had in de tuchtzaak rond de vermogensbeheerder van leden van het Koninklijk Huis geen vertrouwelijke stukken mogen gebruiken.

Dat oordeelde de Accountantskamer deze week. Het gebeurde niet eerder dat een klager van het Openbaar Ministerie als beklaagde voor de tuchtrechter zat. De forensisch accountant, tevens coördinator tuchtrecht bij het Openbaar Ministerie, heeft een berisping gekregen. 

Tegen vermogensbeheerder Box Consultants liep een strafrechtelijk onderzoek. Tussen 2006 en 2014 zou Box voor 8 miljoen euro gefraudeerd hebben. Een BDO-accountant was verantwoordelijk voor de jaarrekeningen en tegen hem diende in 2017 een tuchtzaak. In die zaak zou het OM stukken hebben ingebracht die vielen onder de geheimhouding van een advocaat. Ondanks aandringen van de betreffende advocaat die stukken niet in de tuchtprocedure te gebruiken, zette het OM toch door. Daarop werd een tuchtzaak gestart tegen de forensisch accountant.

De forensisch accountant ging niet over één nacht ijs. Juist een belangrijke klacht tegen de BDO-accountant was dat hij meewerkte aan het frustreren van de waarheidsvinding door te liegen in een verhoor en door stukken geheim proberen te houden. Hij liet intern bij het OM onderzoeken of de betreffende stukken die hij in de tuchtprocedure inbracht, waren aangemerkt als 'geheimhouderstukken' die vernietigd moesten worden. De stukken die in de tuchtzaak zijn ingebracht, betreffen stukken die de 'geheimhouder officier van justitie' als niet-vertrouwelijk aanmerkte. Dus bij het indienen van de tuchtklacht mocht de forensisch accountant er nog vanuit gaan dat hij die stukken mocht gebruiken, zo vond ook de Accountantskamer. 

Anders werd dit nadat de klager, de betreffende advocaat, de accountant er nadrukkelijk op wees dat er inbreuk werd gemaakt op zijn verschoningsrecht, ofwel dat zijn vertrouwelijkheid geschonden werd. Door in zijn antwoord alleen te verwijzen naar het standpunt binnen het OM deed de forensisch accountant hier te weinig. Hij had zelf de afweging moeten maken of er mogelijk toch sprake was van het verstrekken van gegevens met een vertrouwelijk karakter en welke maatregel hij dan diende te nemen. “Voor zover betrokkene klem zat tussen het behartigen van het standpunt van het Openbaar Ministerie en de naleving van de fundamentele beginselen, had hij zijn werkzaamheden als gemachtigde van het Openbaar Ministerie in voornoemde tuchtklachten moeten beëindigen'', oordeelt de tuchtrechter. Dat hij hierover ook nog met twee collega's van gedachten wisselde, is onvoldoende. Hij had “zijn beoordeling van de bedreiging moeten baseren op de veronderstelde visie van een objectieve, redelijk geïnformeerde derde en zo nodig advies buiten de eigen organisatie van het Openbaar Ministerie moeten zoeken.''

Schijnconstructie
Ook werd er geklaagd over de zware bewoordingen die in de tuchtzaak in 2017 zijn gebruikt. De accountant zou misbruik gemaakt hebben van het verschoningsrecht, had een schijnconstructie opgezet en frustreerde het strafrechtelijk onderzoek. Die bewoordingen gebruikte hij ook in de richting van de advocaat die in die procedure geen partij was en zich hiertegen ook niet kon verdedigen. “Dat was een zware beschuldiging, op te wankele basis'', vindt de tuchtrechter. Hoewel hij feitelijk optrad als klager namens het Openbaar Ministerie, had hij zich moeten afvragen of hij als accountant voldoende grondslag had voor de door hem geuite beschuldigingen. De tuchtrechter vindt dat zijn uitlatingen onvoldoende onderbouwd waren. 

De tuchtrechter legt de maatregel van berisping op ook omdat hij als coördinator tuchtrecht bij het OM “zich van de betekenis en reikwijdte van deze fundamentele beginselen bewust had moeten zijn'', concludeert de Accountantskamer.