Berisping voor accountant en OKB’er KPMG in Imtech-dossier

Zaaknummers: 18/1193, 18/1194, 18/1195, 19/1108, 19/1109 en 19/1110

Het accountantskantoor voelt zich ondanks die tik op de vingers gesterkt in hun opvatting dat er geen verband is tussen het werk van de accountants in 2012 en het faillissement in 2015.

Het omvallen van Imtech wordt wel gezien als het grootste naoorlogse faillissement van ons land.

Vanaf 2009 verslechterde de liquiditeitspositie van Royal Imtech fors. Er waren winsten, maar er was nauwelijks sprake van cashflow. Imtech wilde met een agressieve strategie van 5 miljard omzet in 2010 naar 8 miljard in 2015 groeien. Midden 2012 jubelde Imtech haar grootste project ooit te hebben binnengehaald: Adventure World Warsaw (AWW), goed voor een waarde van 680 miljoen euro. Zo ver kwam het niet, want in de zomer van 2015 viel Imtech om. Een van de belangrijkste oorzaken van dit faillissement was grootschalige fraude bij het Poolse themapark.

Met die grootschalige fraude bij de divisies in Polen en Duitsland net ontdekt, werkten de beste experts van KPMG aan de herziening van de cijfers voor de jaarrekening 2012. Hadden ze hun oordeel over de continuïteitsveronderstelling van het concern moeten onthouden? Of bleek uit die jaarrekening evident dat Imtech in zwaar weer verkeerde en proberen de curatoren de tuchtrechter op een dwaalspoor te zetten? De controle van de jaarrekening 2012 was met 12,2 miljoen euro de duurste accountantscontrole bij Imtech. En toch lieten de accountants grove steken vallen, zo vonden de curatoren. Twee voormalig accountants en opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordelaars van KPMG werden samen met een OKB'er voor de tuchtrechter gedaagd. Het grootste deel van de klachten is echter door de tuchtrechter als ongegrond beoordeeld, blijkt vrijdag uit de uitspraak.

Gegrond
Met financiers was een kritische grens van 375 miljoen euro aan afboekingen afgesproken. De accountants hadden volgens de curatoren echter onvoldoende oog voor sturing door Imtech dat het ook daadwerkelijk onder dat bedrag zou blijken. Dit klachtonderdeel is wel door de tuchtrechter gegrond verklaard. In het kader van zijn controle had de betrokken registeraccountant hier in zijn controle aandacht aan moeten besteden. ,,Indien de financiers de leningen onmiddellijk zouden opeisen, zou voor Imtech immers een acuut liquiditeitsprobleem ontstaan met mogelijk grote gevolgen voor de continuïteit van de onderneming'', stelt de tuchtrechter. Dat de accountant meende dat het 'niet voorstelbaar' was dat de twee banken bij overschrijding van die grens de stekker eruit zouden trekken, legde hij niet vast. En juist dat had hij wel moeten doen.

Ook een OKB'er van KPMG kreeg een berisping. Hij stemde ten onrechte in met de afgifte van de controleverklaring bij de jaarrekening 2012 van Imtech. Onduidelijk is met welke mate van gedetailleerdheid en met welke diepgang hij deze onderdelen van het controledossier heeft beoordeeld. Gezien de tekortkomingen had hij geen verklaring mogen afgeven dat hij, als OKB-er, instemde met de afgifte van een goedkeurende controleverklaring bij de jaarrekening.

In een eerste reactie stelt KPMG dat de uitspraak ,,bevestigt dat de betrokken accountants de fraude niet eerder hadden kunnen ontdekken''. Juist het onderuit halen van dit vermeende verband was van groot belang voor KPMG, bleek op de meerdere zittingsdagen in september. Volgens het accountantskantoor lijden de curatoren ,,een fundamentele nederlaag in de kostbare en omvangrijke klachtenoorlog die zij al jaren voeren tegen de voormalig accountants van Imtech''. Op grond van de jaarrekening en de daarbij verstrekte accountantsverklaring is voor iedereen duidelijk is dat er sprake was van ernstige onzekerheden omtrent de continuïteit van Imtech, stelt de accountantsorganisatie. ,,Ook nadien zijn in de cijfers over 2012 nooit materiële onjuistheden aangetroffen. De jaarrekening 2012 gaf dus een getrouw beeld.''

Wel bestudeert KPMG samen met de betrokken accountants of ze tegen de uitspraak in beroep gaat. Ook de curatoren kunnen in beroep gaan.