Belgen stoppen al hun geld in vastgoed

Belgen hebben in 2017 nauwelijks geld geïnvesteerd in spaar- of beleggingsproducten. Nagenoeg al het nieuwe spaargeld vloeide naar de vastgoedmarkt. Tot die conclusie komt de Nationale Bank in haar jaarverslag, dat gisteren werd voorgesteld.

Al vier jaar investeren Belgen gemiddeld ruim drie maal zoveel in een tweede woning dan bijvoorbeeld Nederlanders. Rekenen we de cijfers door per hoofd van de bevolking dan kunnen we constateren dat de verhouding zelfs vierenhalf staat tot een is.

Dat betekent niet dat alle Belgen afgelopen jaar in vastgoed hebben geïnvesteerd. ‘Er wordt net zoveel uitgegeven als wat er binnenkomt aan inkomen, wordt er gefluisterd. De Belgen die wat meer kunnen investeren, doen dat in nieuwbouw, renovatie, een nieuwe of tweede woning. Voor het eerst sinds 2008 wordt hierdoor nog nauwelijks gespaard.

Door de sterke rentedaling leveren spaargeld en obligaties nauwelijks nog iets op. Veel gezinnen kiezen daarom voor investeringen in vastgoed en hopen dat die een hoger rendement opleveren. Beleggen in appartementen of huizen is dan ook erg populair. Appartementen veroveren na de steden ook het Vlaamse platteland, bleek woensdag uit cijfers van de Vlaamse Confederatie Bouw.

De Belgen waren er als een van de eerste bij om te profiteren van de sporen die de financiële crisis heeft achtergelaten. Massaal kocht men de afgelopen jaren vastgoed in het buitenland, waarbij Spanje nog steeds de kroon spant.

Niet zonder gevaar
Die evolutie is niet zonder gevaar. De Belgen financieren een belangrijk deel van die investeringen in vastgoed met leningen. De hypothecaire schulden stegen in de eerste negen maanden van 2017 met 8 miljard naar 222 miljard euro.

Hoe groter de vraag naar vastgoed, hoe meer de prijzen stijgen. Zo dreigt een oververhitting van de woningmarkt. De Nationale Bank waarschuwt opnieuw voor een overwaardering. Ze vindt dat woningen zesenhalf procent te duur zijn. Volgens Rob Smulders, directeur van de belangenorganisatie Mondi, is het einde van de massale animo van Belgen voor een tweede huis in het buitenland nog niet in zicht. Ik verwacht volgend jaar in België een verzadigingsfase met daarop volgend een daling van de interesse voor een tweede huis in het buitenland. 

Smulders: “Het is een kwestie van tijd, dat de Nederlanders op de ranking Belgen voorbijstreven als het gaat om het aantal aangeschafte woningen buiten onze landsgrenzen. De interesse gaat vooral uit naar Spanje, Portugal, Italië, Frankrijk en Oostenrijk. Het Alpenland trekt vooral investeerders aan, die op zoek zijn naar een aantrekkelijk rendement. Dit verhuurrendement varieert van vijf tot ruim acht procent op jaarbasis bij een weloverwogen aankoopbeslissing. Pas wel op voor ontwikkelaars, makelaars en bemiddelaars die als eendagsvliegen en gelukszoekers actief zijn op de markt.”

Banken kwetsbaar
De stijgende solvabiliteit van de gezinnen en de overwaardering van de huizenmarkt maken de banken kwetsbaar. Als een vertraging van de economische groei de werkloosheid doet stijgen, kunnen sommige gezinnen wellicht hun woonkrediet niet terugbetalen. Daarom heeft de Nationale Bank eind vorig jaar voorgesteld om de banken extra kapitaalbuffers op te leggen voor hypothecaire kredieten.

‘De evaluatie van ons voorstel door de Europese toezichthouders is aan de gang’, zegt Jan Smets, de gouverneur van de Nationale Bank bij de voorstelling van het jaarverslag. ‘Daarna moet de regering nog haar fiat geven. We verwachten dat we de maatregel eind april kunnen invoeren.’

Door Rob Smulders, Mondi

Bronnen: De Tijd, Nationale Bank van België, Vlaamse Confederatie Bouw, Mondi, de belangenorganisatie