Banken willen snel fiat voor witwasaanpak

Nederlandse banken kunnen mogelijk al volgend jaar de krachten bundelen bij de aanpak van witwaspraktijken. Een wetsvoorstel dat het uitwisselen van meer gegevens tussen banken mogelijk maakt, kan naar verwachting binnen enkele weken ter consultatie worden voorgelegd. Verder hopen de banken op een snel akkoord van toezichthouders als de Autoriteit Persoonsgegevens en de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Dat meldde Chris Buijink, voorzitter van bankenvereniging NVB, tijdens een bijeenkomst in Den Haag.

In september kondigden de vijf grootste banken van Nederland, ING, ABN AMRO, Rabobank, Volksbank en Triodos, al aan samen witwaspraktijken tegen te willen gaan. Daar kunnen op termijn andere banken bij aansluiten. De samenwerking volgt op een strijdplan tegen financiële criminaliteit dat de regering afgelopen zomer presenteerde. Daarin kondigde het kabinet onder andere aan wetswijzigingen te onderzoeken die het banken gemakkelijker moeten maken gegevens met elkaar te delen.

Momenteel lopen de banken aan tegen het verbod op het uitwisselen van klantgegevens. Op het moment dat deze wel kunnen worden gedeeld zouden banken een betere bijdrage aan de opsporing van witwaspraktijken kunnen leveren. Buijink legt uit dat door samenwerking betalingspatronen zichtbaar kunnen worden.

Banken zouden ook graag inzage willen in de basisadministratie van gemeenten om klanten beter te kunnen toetsen. Het gaat dan om zaken als adresgegevens en BSN-nummers. Ook zouden banken namen en rugnummers van verdachte klanten onderling willen delen, ook om dubbel werk bij de screening te voorkomen.

Uiteindelijk moeten banken en publieke partijen samen optrekken in de aanpak, aldus de NVB. Idealiter gebeurt dat onder één dak, waarbij overheidsdiensten als de FIOD, FIU, het Openbaar Ministerie en politie kunnen meekijken met de bankmedewerkers. Deze op te richten 'war-room' zou door personeel van alle banken bevolkt moeten worden.

Momenteel houden in Nederland zo'n 8000 bankmedewerkers zich bezig met screening en toezicht. De banken benadrukken dat het toezicht op de eigen klanten niet ten koste zal gaan van het op orde brengen van de eigen winkel. Onder meer Rabobank en ABN AMRO werden onlangs op de vingers getikt door de toezichthouder omdat klantendossiers niet op orde zouden zijn.

De plannen hebben volgens de NVB de steun van ministers Ferdinand Grapperhaus (Justitie) en Wopke Hoekstra (Financiën).