Agrarische ondernemers pessimistischer gestemd

De Agro Vertrouwensindex is een samenwerkingsproject tussen LTO Nederland, Flynth adviseurs en accountants, ministerie van Economische Zaken en LEI Wageningen UR.

Agrovertrouwen onderuit door akkerbouwers

Het agrovertrouwen is met name gedaald door de lagere score die akkerbouwers toekennen aan hun bedrijfssituatie. Deze daalt ten opzichte van het vierde kwartaal van 2015 sterk. De ondernemers schatten de toekomstige situatie over 2 a 3 jaar een stuk lager in dan bij de vorige meting. Bij de tuinbouwondernemers en melkveehouders had het vertrouwen een licht negatieve trend. Ondernemers in de pluimveehouderij hadden het meeste vertrouwen in hun bedrijfssituatie en dan met name door een betere stemming over de huidige situatie op het bedrijf. In de varkenshouderij blijft het vertrouwen laag. Er zijn bijna evenveel ondernemers positief als negatief over hun onderneming. Dit vertrouwen is al vier kwartalen achter elkaar zo laag en varkenshouders hebben daarmee aanhoudend het minst vertrouwen in de eigen onderneming.

Stemmingsindex met name bij pluimvee sterk omhoog

Tussen de sectoren is er sprake van grote verschillen in beleving van de huidige situatie (de stemmingsindex). De stemming onder pluimveehouders en die van de varkenshouderij liggen bij de meting over het eerste kwartaal van 2016 het meeste uiteen. Terwijl de index bij de pluimveehouderij sterk stijgt en naar een recordhoogte klimt, daalt de index van de varkenshouderij verder onder nul. Andere sectoren blijven meer stabiel of kennen een lichte daling.

Verwachting over 2 a 3 jaar meeste ondernemers onveranderd

De pluimveehouders, glastuinders, opengrondstuinders en melkveehouders hebben hun mening over de bedrijfssituatie voor de komende 2 a 3 jaar in het eerste kwartaal van 2016 niet of nauwelijks bijgesteld ten opzichte van hun mening een kwartaal geleden. Alleen bij akkerbouwers en in de varkenshouderij zijn grote veranderingen waarneembaar. Bij de akkerbouwers daalt de index onder nul. Bij de varkenshouderij stijgt deze sterk; wellicht is de verwachting dat ze over 2 a 3 jaar de huidige moeilijke bedrijfssituatie achter de rug hebben.

Waarom akkerbouwers hun middellange termijnverwachtingen neerwaarts hebben bijgesteld, blijkt niet uit deze enquête. Wel denken akkerbouwers ook voor de komende twaalf maanden dat de opbrengstprijzen gaan dalen. Ook verwachten ze een lagere productie (vanwege het late voorjaar) en iets hogere kosten. De stemming en verwachtingen van ondernemers over hun bedrijfssituatie kunnen worden beïnvloed door ontwikkelingen in kosten, (internationale) producties, opbrengstprijzen, omzet en winst op de korte termijn. Ook melkveehouders, die momenteel kampen met lage melkprijzen, zien het komende jaar ook nog geen verbeteringen. Ook hier dalen de hierboven genoemde indicatoren, de kosten uitgezonderd.

Agrariërs in andere Europese landen ook negatiever gestemd

De neergaande trend in de vertrouwensindex onder Nederlandse boeren en tuinders komt overeen met die in andere EU-lidstaten. Zo is de sfeer onder boeren en tuinders in Vlaanderen en Duitsland ook gedaald. In Vlaanderen is er zelfs sprake van een dieptepunt.

De schaal van de Agro Vertrouwensindex loopt van -100 tot +100. Een index boven 0 betekent dat er meer ondernemers zijn met veel vertrouwen in hun onderneming dan ondernemers met weinig vertrouwen. De Agro Vertrouwensindex is een optelsom van de stemmingsindex (die de huidige situatie op het bedrijf weergeeft) en de toekomstverwachting van ondernemers (op middellange termijn). Ook worden ondernemers gevraagd naar hun mening over kosten, producties, opbrengstprijzen, omzet en winst in de afgelopen 12 maanden en de verwachting over komende 12 maanden.