Afschaffen melkquota zorgt voor groeiende vraag naar agrarische grond

De bedrijvigheid in de agrarische sector werd in het eerste halfjaar vooral gekenmerkt door een aanzienlijke vraag naar grond. Grotendeels waren hier de ondernemende agrariërs verantwoordelijk voor, die voorsorteren op de toekomst en gegarandeerd willen zijn van voldoende hectaren grond om hun bedrijfsactiviteiten voort te zetten en waar mogelijk uit te breiden. ‘De vraag naar complete agrarische bedrijven is beperkt’, stelt A&LV-voorzitter Ard Klijsen. ‘Op het vlak van aan- en verkoop en bedrijfsverplaatsingen zien we weinig beweging. En degenen die wel actief zijn op dit gebied, hebben te maken met een problematische financiering. In die zin is er weinig veranderd ten opzichte van het 2de halfjaar van 2014.’

Vraag naar grond overstijgt aanbod

Als gevolg van het afschaffen van de melkquota (per 1 april 2015) en de invoering van de Melkveewet (met ingang van 1 januari 2015) nam de vraag naar agrarische grond in Nederland gedurende de eerste zes maanden van 2015 sterk toe. Melkveebedrijven die wilden groeien, kochten grond bij in reactie op de voorgestelde grondgebonden maatregelen. Klijsen: ‘Maar de vraag naar goede agrarische grond gold ook voor andere sectoren. Bedrijven met investeringscapaciteit en een goede toekomstverwachting kiezen voor schaalvergroting. De vraag naar agrarische grond oversteeg daardoor het aanbod, met een hoog prijsniveau als gevolg. Naast de traditionele onderhandse verkoop, werd steeds vaker grond via inschrijving aan de hoogste bieder verkocht. Dat ging soms gepaard met extreem hoge prijzen. Het lage renteniveau daarentegen zorgde wel voor een verlaagde aankoopdrempel.’

Meer grond verkocht tegen hogere prijzen

In de eerste helft van 2015 is meer grond verkocht tegen hogere prijzen. Opmerkelijk is dat het prijsverschil tussen de verschillende regio’s steeds kleiner wordt, merkt de NVM. Op dit moment ligt het prijsniveau in Nederland op circa 56.000 euro per hectare (in 2014 nog 53.000 euro). In de meeste gebieden is er de afgelopen zes maanden sprake geweest van een prijsstijging. Alleen in Zuid-Nederland stabiliseerden de prijzen. Het is wel juist hier dat de prijzen per hectare grond het hoogst zijn, gemiddeld 63.000 euro. In Noord-Nederland zijn de hectareprijzen met circa 46.000 euro het laagst.

‘Goede agrarische grond bleek niet alleen in trek te zijn bij agrarische ondernemers, maar ook bij beleggers’, zegt Klijsen. ‘Zo heeft de belangstelling van Belgische beleggers in zowel akkerbouwland als grasland in Zeeland gezorgd voor stijgende prijzen in die regio. Door de jaren heen is grond een goede, lucratieve belegging gebleken.’ Wat de grondprijzen de komende tijd zullen doen, is onduidelijk. Na de aankondiging dat er fosfaatrechten toegekend gaan worden aan melkveebedrijven, heerst er veel onrust onder melkveehouders. Dit maakt dat zij afwachtend zijn met de aankoop van grond. De NVM hoopt dat er vanuit het rijk snel duidelijkheid komt voor de agrarisch ondernemers over de nadere invulling van de maatregelen.