AFM klaagt accountant Greenchoice aan

Fraude

Gedurende de werkzaamheden van de RA voor de jaarrekening van Greenchoise en later de geconsolideerde jaarrekening voor moederbedrijf Energie Concurrent begint het al te spoken rondom het energiebedrijf. In maart 2011 start de NMa een onderzoek bij Greechoice, dat eind dat jaar uitmondt in een boete van zeven miljoen euro door de Autoriteit Consument & Markt. Greenchoice heeft op stelselmatige wijze en doelbewust klanten die vertrokken geen eindafrekening gestuurd. Er is zelfs een automatiseringssysteem voor opgezet. AFM spreekt voor de tuchtrechter consequent over fraude bij het bedrijf. Het energiebedrijf heeft uiteindelijk ruim negen miljoen euro terugbetaald aan klanten voor teveel betaalde voorschotten.

Voor lief

De klager wijst erop dat de betrokken accountant aanvankelijk wel ongerijmdheden is tegengekomen bij het boekenonderzoek. Zo ziet hij bij een steekproef wel dat een enkele klant geen eindafrekening heeft gekregen, maar hij heeft dan nog geen idee van de omvang en de stelselmatigheid waarmee dat gebeurt. Hij laat het er ook bij. Evenmin heeft hij in zijn controle frauderisico’s bij het management nader onderzocht. Opvallende verschillen tussen de financiële administratie en de klantendatabase neemt hij ook voor lief.

Ook na de balansdatum voor Greenchoice zijn er gebeurtenissen geweest die de RA aan het denken hadden moeten zetten. Zo is medeaandeelhouder Eneco (voor dertig procent eigenaar van Greenchoice ) een onderzoek gestart naar de juistheid van de jaarrekening 2010. Ook dat had voor de controlerend accountant aanleiding kunnen zijn om zijn goedkeurende verklaring nog eens te bezien.

Geen invloed

De beklaagde accountant en diens advocaten stellen dat de kwestie van de niet verstuurde eindnota’s geen enkele invloed hebben op de getrouwheid van de jaarrekening. Immers: het bepalen van de omzet was eigenlijk simpel in dit specifieke bedrijf: er hoefde alleen maar gekeken te worden naar de inkoopvolumes van gas en elektriciteit en het normtarief dat een klant betaalt.  ‘Het niet versturen van eindafrekeningen raakt de jaarafrekening niet’.

Boekhoudkundig zijn de opbrengsten van mogelijke fraude met niet verstuurde eindafrekeningen verwerkt in een post ‘nog te verrekenen’, waar 9,5 miljoen op stond. Uit vragen van de Accountantskamer blijkt echter dat daarin niet te zien is wat daarvan uit voorgaande jaren stamt. ‘Er kan dus intussen ook geld verdwenen zijn in de zakken van de directie, hoe weet u dat dat niet gebeurd is’ luidt een vraag vanuit de Accountantskamer.

Boete

De door de NMa opgelegde boete van het aanzienlijke bedrag is niet opgenomen als reservering in de jaarrekening van 2010. De accountant gaat daarbij af op de mededeling van de directie, dat hun juridische adviseurs hebben gezegd dat die boete onterecht is. Dat is uiteindelijk ook wel uitgekomen. De boete gaat van tafel bij het CBp (in 2014), maar de vraag is of de accountant genoegen had moeten nemen met de mededeling van de directie daarover.

De uitspraak: Accountant Greenchoice krijgt waarschuwing