Marktaandeel big four bij zorginstellingen daalt

Dit blijkt uit een analyse van bijna 750 jaarverslagen van zorginstellingen door Intrakoop, de inkoopcoöperatie van de zorg en onderzoek- en adviesbureau Marlyse-Research. 

Met de relatieve stabilisering is er weliswaar een einde gekomen aan de jarenlange forse prijsstijgingen, van een echte daling is echter nog geen sprake. Zorgorganisaties waren vorig jaar gemiddeld 120.000 euro per instelling kwijt aan accountantskosten, gezamenlijk was dat 89 miljoen euro. 

De accountantskosten blijven op ‘niveau’ door de extra financiële verantwoording die verschillende contractpartijen (zorgkantoren, gemeenten, verzekeraars) vragen. Dit is terug te zien bij ziekenhuizen (+0,2%), de VVT (+2,1%) en de gehandicaptenzorg (+2,7%) die een lichte stijging laten zien. De geestelijke gezondheidszorg (GGZ, -1%) ziet de kosten zelfs iets dalen. 

Uit de analyse blijkt tevens dat vorig jaar het marktaandeel van de grote vier internationaal opererende accountants (Deloitte, EY, KPMG en PWC) in de zorgsector opnieuw is gedaald tot 45 procent. In 2016 en 2015 was dit nog respectievelijk 54 procent en 61 procent. Daarmee lijkt er sprake van meer marktwerking.

Intrakoop en Marlyse-Research baseren de analyse op 749 gepubliceerde jaarverslagen over 2017. De onderzochte zorgorganisaties zijn verantwoordelijk voor 96 procent van de totale omzet in de vier deelsectoren van de zorg (ziekenhuizen, VVT, gehandicaptenzorg en GGZ). Opvallend is dat organisaties terughoudender zijn geworden in het laten uitvoeren van andere werkzaamheden naast de controles. Zo is er een sterke daling in de afname van fiscale advisering (-10,8%) en overige niet-controlediensten (-15%). Het onderzoek laat zien dat de kosten voor de controle van de jaarrekening – 64 procent van het totaal – en overige controlewerkzaamheden – 22 procent van het totaal –zijn gestegen met respectievelijk 2,4 en 1,4 procent.

Groot verschil ‘cure’ en ‘care’ sector
Zorgorganisatie hebben in 2017 gemiddeld 120.000 euro uitgegeven aan accountantskosten: 1,51 euro per 1.000 euro omzet. De kosten in de care (GGZ, gehandicaptenzorg, VVT) zijn beduidend hoger dan in de cure-sector (ziekenhuizen en revalidatiecentra). Organisaties in deze laatste categorie betalen gemiddeld 1,00 euro per 1000 euro omzet aan accountants. De verklaring hiervoor is de hogere omzet van ziekenhuizen. De accountantskosten in de VVT, de gehandicaptenzorg en vooral de GGZ liggen een stuk hoger met respectievelijk 1,92, 1,58 en 2,44 euro per 1000euro  omzet. Hoewel de GGZ-organisaties de kosten als enige iets zien dalen, zijn ze onderaan de streep gemiddeld nog steeds het meeste kwijt als gevolg van extra controles op declaraties.

Frank Kaptein, bestuurder van Intrakoop, is niet ontevreden met de resultaten maar waarschuwt voor overhaaste conclusies: “De forse stijgingen van accountantskosten van de afgelopen jaren lijken verleden tijd in de zorg. Er is echter nog geen sprake van een daling van de kosten, zorgorganisaties geven nog altijd meer uit aan accountantskosten dan in 2016. De inzet van zorgorganisaties en het kabinet om de bureaucratie en regeldruk in de zorg te verminderen, leidt de komende jaren hopelijk daadwerkelijk tot minder kosten.”
 
Hegemonie ‘big four’ doorbroken
Opvallend is dat de vier grootste accountancykantoren van Nederland, EY, PWC, KPMG en Deloitte, voor het eerst minder dan de helft van de zorgsector bedienen. Verstegen Accountants heeft de meeste opdrachtgevers in de gezondheidszorg, namelijk 128. Verstegen kent een relatief laag marktaandeel (7%) bij een hoge marktpenetratie: de opdrachtgevers komen vaker uit de care en zijn gemiddeld kleiner van omvang. De overige accountants zijn actief bij 27 procent van de zorgorganisaties tegen 18 procent in 2016. 

Als er gekeken wordt naar totale omzet van de zorgsector is EY de grootste met bijna 22 miljoen euro, PWC volgt hen op de voet met bijna 21 miljoen. Beide hebben daarmee ongeveer een kwart van het marktaandeel. KPMG (15%), Deloitte (13%), BDO (11%) en Verstegen (7%) volgen op gepaste afstand.

De gefactureerde kosten van de zes grootste accountancykantoren, samen verantwoordelijk voor 93 procent van de zorgsector, lopen flink uiteen. Voor de caresector is KPMG het duurst, terwijl de curesector bij KPMG het minste betaalt voor de geleverde diensten. De kosten zitten tussen de 1,38 en 1,78 euro per 1000 euro voor de caresector en 0,45 en 0,57 euro voor de cure-sector.

Lees ook: Jacht op accountants