Accountantskosten in de zorg dalen voor het eerst in vijf jaar

Na jaren van gematigde prijsstijgingen heeft de zorg voor het eerst in vijf jaar minder uitgegeven aan accountantskosten. De zorgsector was in 2019 aan accountantskosten 97,9 miljoen euro kwijt, een daling van bijna een procent. Sinds 2015 (totale kosten 85,7 miljoen euro) toen een grote stelselwijziging werd doorgevoerd, stegen de kosten met ruim 12 miljoen euro. 

De gemiddelde zorginstelling is 129.000 euro per jaar kwijt aan accountantskosten. GGZ-instellingen betalen daarbij het meest, vooral door hogere kosten voor (extra) controlewerkzaamheden. Ziekenhuizen betalen per duizend euro omzet het minst. Het marktaandeel van de big four (Deloitte, EY, PWC en KPMG) in de zorg is gedaald. Samen bedienen zij nu nog 38 procent van de zorgsector. In 2015 was dit nog 61 procent. 

Dat blijkt uit een analyse door inkoopcoöperatie Intrakoop en Marlyse-Research van 754 gepubliceerde jaarverslagen over 2019 uit alle deelsectoren van de zorg: ziekenhuizen, de VVT (verpleging, verzorging en thuiszorg), gehandicaptenzorg en de GGZ (inclusief jeugdzorg). De onderzochte zorgorganisaties zijn verantwoordelijk voor 93 procent van de totale omzet in vier deelsectoren. 

Daling per deelsector

De accountantskosten daalden in drie van de deelsectoren. Alleen in de gehandicaptensector was er sprake van een stijging (+ 6,5%), mogelijk als gevolg van extra advies rondom audits en de toepassing van de zorgvrijstelling vennootschapsbelasting. 

De daling van accountantskosten in de overige deelsectoren komt vooral omdat de uitgaven voor het controleren van jaarrekeningen zijn gedaald (-0,4%). Dit is met 66,6 miljoen procent veruit de belangrijkste kostenpost. Ook de overige controlewerkzaamheden namen af (-5,7%), terwijl de kosten voor fiscale advisering juist licht stegen (+1,7%). Het aandeel niet-controlediensten nam af met ruim 6 procent.  

Per duizend euro betaalt de zorg 1,49 euro aan accountancy. Dit is een gemiddelde, want de cure (ziekenhuizen en revalidatie) zitten daar fors onder, terwijl de caresector (GGZ, gehandicaptenzorg, VVT) veel dieper in de buidel tasten. Onder meer vanwege de hogere omzet van ziekenhuizen betaalt deze laatste groep gemiddeld slechts 0,89 euro per duizend euro omzet in 2019, een stuiver minder dan in het jaar ervoor. In de VVT zijn deze kosten 1,81 en in de gehandicaptenzorg 1,74. Net als voorgaande jaren springt de GGZ met 2,56 per duizend euro omzet er negatief uit, al is dat wel een dubbeltje minder dan in 2018.

Dat de uitgaven aan accountants in de GGZ hoog blijven komt onder andere door de extra financiële verantwoording die de verschillende contractpartijen (zoals zorgkantoren en gemeenten) eisen van de GGZ en jeugdzorgorganisaties die in deze analyse tot de GGZ worden gerekend.

Big four blijven koplopers

Qua zorgomzet zijn de vier grote accountantskantoren nog steeds leidend. PWC is de grootste met bijna 23 miljoen euro ‘zorgomzet’, gevolgd door EY met ruim 18 miljoen. KPMG kent met 6 procent een relatief laag marktaandeel, maar bedient wel grote spelers die samen goed zijn voor zo’n 15 miljoen euro zorgomzet. Qua marktaandeel (aandeel in de totale accountantskosten in de zorg) zijn de big four nog steeds goed voor 71 procent. Dat aandeel is overigens opnieuw gedaald (-2%), net als het aantal klanten dat ze bedienen. Verstegen Accountants en Adviseurs is met 156 klanten het grootst qua aantal klanten: een op de vijf onderzochte zorgorganisaties is klant, vaak minder grote instellingen.

Ruud Plu, bestuurder van Intrakoop, is niet ontevreden over lagere accountantskosten 2019, maar is somberder over 2020. “De laatste jaren waren de prijsstijgingen beperkt, nu is er zelfs sprake van een daling. Het is goed om te zien dat de situatie in de zorg zich lijkt te normaliseren en zorginstellingen over de hele linie minder geld kwijt zijn aan accountants. De vraag is echter of deze daling blijvend is. Zeker met het oog op de gevolgen van de coronacrisis dit jaar, vrees ik dat we volgend jaar weer een stijging zullen zien van met name advieskosten en extra controles.”