Accountantskamer verklaart klacht Follow the Money ongegrond

Zaaknr. 18/790

Lees hier over de zaak: FTM verwijt RA misleiding

FTM en het televisieprogramma Meldpunt! van Omroep Max besteedden november vorig jaar aandacht aan ANBO. Die organisatie lag onder vuur. Al jaren was er sprake van een felle machtsstrijd tussen het bestuur en de lokale afdelingen. Daarbij werd de directeur onder meer ‘dictatoriaal gedrag’ en ‘machtswellust’ verweten. Sinds 2015 lopen alle geldstromen via het hoofdkantoor.

Dat was voor FTM een goed aanleiding die geldstromen eens nader onder de loep te nemen. 

In het artikel en de uitzending van Meldpunt! ging het onder meer over de krimpende ledenaantallen, het slinkende eigen vermogen, de harde ingrepen bij de lokale afdelingen en de rol van de directeur.

ANBO reageerde furieus en klaagde Omroep Max en FTM aan voor het beschadigen van zijn reputatie. Er zou onder meer geen deugdelijk journalistiek onderzoek zijn verricht, de grenzen van de vrijheid van meningsuiting zouden zijn overschreden en er was sprake van gebrek aan hoor- en wederhoor. Er werd zelfs een preventief publicatieverbod geëist.

Ook schakelde de ouderenbond iemand in die onafhankelijk onderzoek moest gaan verrichten naar de aantijgingen. Dat werd de nu door FTM aangeklaagde RA.

Van deze RA ontving FTM-hoofdredacteur Eric Smit begin maart dit jaar een uitnodiging voor een ‘gesprek’.

Smit ging daar niet op in. De accountant had maar een belang: haar titel te gelde maken door tijdens deze ontmoeting voor ANBO extra munitie te verzamelen voor een kort geding tegen FTM en Omroep Max, betoogde de hoofdredacteur in september tijdens de zitting. Iets waaraan hij niet wenste mee te werken.

Volgens de beklaagde RA was er geen sprake van dat zij haar titel had misbruikt door FTM/Smit onder valse voorwendselen uit te nodigen voor een gesprek. Zij had van ANBO opdracht gekregen louter de aantijgingen te onderzoeken; vandaar deze poging tot hoor en wederhoor – iets wat zij in de uitnodiging voor het gesprek overigens niet expliciet vermeldde.

Dat laatste had de RA volgens het tuchtcollege beter wel kunnen doen. Maar die fout heeft zij afdoende hersteld door Smit daarover de dag daarop alsnog te informeren. 

Volgens de Accountskamer heeft de RA het tuchtrecht evenmin met voeten getreden door zich louter te richten op de onderbouwing van de aantijgingen van FTM. “Het is voor een accountant niet verboden gegevens te verzamelen en aan te leveren ter onderbouwing van een (in te nemen) partijstandpunt en om daarmee het belang van die partij te dienen, mits de accountant zich houdt aan de fundamentele beginselen van objectiviteit”, aldus de tuchtrechters. 

Ook heeft de accountant in haar rapport voldoende hoor- en wederhoor gepleegd.

FTM klaagde verder over selectieve bronnen, tendentieuze aannames, feitelijke onjuistheden en een gekleurde weergave van de civiele procedure tussen ANBO en FTM/Omroep Max in het rapport. Als voorbeeld noemde Smit de daling van het aantal leden van de ouderenbond. Die zou zijn veroorzaakt door negatieve publiciteit. Volgens FTM is dit onjuist en komt dit voornamelijk door ‘draconische organisatorische ingrepen’ van de leiding van ANBO.

De accountant betoogde tijdens de zitting in september dat de daling van het ledenaantal buiten haar opdracht viel. Maar omdat deze daling wel in het rapport wordt genoemd – als oorzaak van het slinken van het eigen vermogen – heeft ze volgens de Accountantskamer de indruk gewekt dat dit wel zo was. Dat had ze volgens de tuchtrechters beter kunnen vermijden. 

Desondanks is dit volgens de uitspraak zo’n klein onderdeel van het rapport dat het tuchtrechtelijk niet relevant is.

Auteur: Jan Smit/Juridisch Persbureau Zwolle