Accountants weigeren rol als corruptiebestrijders

De rol van accountants bij de aanpak van corruptie, omkoping en faciliterende betalingen gaat te ver. De poortwachtersfunctie die aan de accountant wordt toebedeeld, is veel te breed geformuleerd in de vernieuwde Handreiking 1137. 

Met dit kritiekpunt reageert accountantsorganisatie SRA op de voorgestelde vernieuwingen in de Handreiking. Het pijnpunt is volgens SRA dat de accountant in actie moet komen zodra ze signalen zien van corruptie of witwassen.

SRA is van mening dat de accountant geen politieagent is die actief de misdaad moet bestrijden. Als de accountant fraude, witwassen of corruptie moet opsporen, dan hoort dat expliciet een onderdeel te zijn van de opdracht, zo stelt SRA.

“SRA is van mening dat de accountant geen rol inzake een actieve opsporingsplicht ten aanzien van corruptie dient te worden toebedeeld”, schrijft de organisatie. “Deze functie dient vanuit de opdracht voort te komen: de accountant stelt bij de uitvoering van zijn opdracht primair vast of sprake is van (risico's op) een afwijking van materieel belang in de verantwoording die het gevolg is van fouten en/of fraude.”

Afwijkingen van materieel belang kunnen inderdaad het gevolg zijn van corruptie, zo erkent SRA. Maar dat mag er niet toe leiden dat de accountant bij afwijkingen actief op zoek moet gaan naar corruptie. “De response van de accountant is gericht op de onderkende risico's”, aldus de SRA. “Dit is een andere insteek dan actief op zoek te gaan naar corruptie. Dit mag in Handreiking 1137 nadrukkelijker naar voren worden gebracht.”

SRA verwijt de NBA, de initiatiefnemer van de vernieuwing van de Handreiking, dat die verdergaat dan wat de accountantsstandaards voorschrijven. “De Handreiking in de juridische afweging kan nooit verdergaan dan de standaarden”, zo stelt SRA. “Ook de suggestie van een actieve opsporingsplicht is niet mogelijk, alleen op basis van de Handreiking. Voor alles zullen de Standaarden en bijvoorbeeld ook de verslaggevingsvoorschriften hierop dienen aan te sluiten, voordat de Handreiking legitiem kan zijn.”

Lees wat Marcel Pheijffer zegt over Handreiking 1137