Accountant – wees geen gloeilamp!

Door Alain Mulder

Hoe omarmen MKB-accountants het gebruik van technologie? Of beter gezegd: wat doen ze verkeerd als je kijkt naar de wensen van klanten van mkb-accountantskantoren? Dat er nog veel mis gaat, blijkt wel uit de resultaten van een onderzoek dat Accountant.nl deed. Een onderzoek van de Europese Investeringsbank laat onder andere zien dat bedrijven die niet digitaliseren minder productief zijn. Niet-digitale accountantskantoren adviseren trager en vaak is ook de kwaliteit van dat advies minder. Als klant denk je wel drie keer na of je zo’n kantoor in de arm neemt.

Digitaliseren doe je niet een ‘beetje’. Het werkt niet als een deel van de informatie over je organisatie op papier staat en een deel in de cloud. Er bestaan helaas meer dan genoeg voorbeelden van dit halfslachtige beleid. Zo gaven sommige respondenten van het onderzoek dat Accountant.nl deed (samen met drie hogescholen, een consortium van meer dan vijftien mkb-accountantskantoren, de NBA en de SRA) aan dat ze facturen inscannen en dus volledig digitaal zijn. Maar digitalisering omvat echt heel veel meer. Het gaat onder andere om de manier hoe je data gebruikt; data intelligence. Ook kleinere klanten willen weten waar ze staan en waar hun mogelijkheden liggen.

Digitalisering maakt wel degelijk uit voor de waarde van het kantoor
Er bestaan zelfs finance-specialisten – gelukkig een steeds kleinere groep – die van mening zijn dat digitalisering binnen hun werkveld niet nodig is. Ik vergelijk ze graag met de taxibedrijven die trouw bleven aan paard en wagen terwijl de auto’s hun intrede deden. Voorbeelden daarvan zie je vooral onder de oudere generatie leidinggevenden, vaak werkzaam bij kleinere en lokale accountancykantoren met minder dan 50 werknemers. Die hoor je zeggen: ‘Voor de waarde van ons bedrijf maakt die digitalisering niet uit want we hebben genoeg klanten.’ Als een nieuwe eigenaar na overname van dat bedrijf eerst flink moet investeren in digitalisering, dan maakt het wel degelijk uit.

De tijd dat we namens de administratie in de lente ‘het boekje’ met de jaarrekening presenteerden, ligt mijlenver achter ons. Klanten verwachten tegenwoordig continuous insurance. En terecht. Moderne finance-specialisten pluizen bijna continu de data van hun klanten uit en zijn zo in staat om constant te rapporteren en adviseren. Met een robot kun je echt alles elk moment van de dag monitoren. Zo vliegt PWC bijvoorbeeld met drones door de magazijnen van hun klanten: real-time monitoring.

De innovatieve ontwikkelingen gaan zo hard dat we ons mogen afvragen of de IT-kennis bij pas afgestudeerden op het gewenste niveau is. En of hun opleidingen van deze tijd zijn. Je hoeft als moderne finance-specialist echt geen IT’er te zijn, maar je moet wel verstand hebben van systemen, hun mogelijkheden en hoe die te gebruiken. Dat vraagt om extra aandacht voor onderwerpen als data governance, Artificial Intelligence en communicatievaardighedenbinnen het curriculum van de opleidingen. 

Betere beslissingen door digitalisering 
De CMA-opleiding bestaat bijvoorbeeld voor 15 procent uit technologie. Het is immers de verantwoordelijkheid van opleiders om met de belangrijkste trends mee te gaan en hun curriculum up-to-date te houden. Toch is het ook de verantwoordelijkheid van accountancy-studenten zelf om zich binnen hun vak meer op technologie te oriënteren. 

Ook beroepsgroepen en bedrijven moeten mee in het continue aanbieden van educatie. Dat vooral de oudere generatie vaak geen zin blijkt te hebben om zich hiermee bezig te houden, betekent niet dat je je als organisatie aan die strohalm moet vastklampen. Dan zorg je er toch voor dat iemand anders binnen je organisatie het oppakt? 

Een nieuwe printer kost ook geld
Vaak hoor ik accountants zeggen dat ze goed zijn opgeleid, en met de uitstekende accountancy opleidingen in Nederland klopt dat ook grotendeels. Ze vergelijken zich graag met een professor of tandarts. Ik zou graag nog een stapje verder gaan. Dat accountants zich vergelijken met chirurgen. Die ondergaan ook een lange opleiding en zijn constant op zoek naar innovaties. Daardoor kunnen ze hun werk beter uitvoeren.

Digitaliseren kost geld. Kleinere kantoren hebben vaak minder snel toegang tot kapitaal. Samenwerking met andere kleinere kantoren en het delen van data of software kan dan een oplossing zijn. Ook zijn er genoeg grote softwarebedrijven die allerlei pakketten voor kleinere organisaties aanbieden. Noem het een kwestie van prioriteren. Een nieuwe printer kost ook geld. Om nog te zwijgen over de persoon die alle facturen moet inscannen. 

Voor al die organisaties die denken op dezelfde voet door te kunnen gaan, omdat ze ‘toch nog genoeg klanten hebben’: denk aan de gloeilamp. Voordat hij kapotgaat, gaat het eerst feller branden… Ouderwetse klanten zoeken vaak ouderwetse kantoren, maar ook ouderwetse klanten verdwijnen op termijn. Pas op dat je eigen organisatie niet verdwijnt. Wees geen gloeilamp.

Door Alain Mulder, Senior Director Europe Operations bij IMA, de wereldwijde vereniging van finance professionals. Hij is onder andere verantwoordelijk voor de Europese groei van het Certified Management Accountant-programma.