Accountant ‘speelde cruciale rol bij fraude’

De fraude binnen luchtvaartopleidingsinstituut JAA TO in Hoofddorp had door de accountant opgemerkt moeten worden. Sterker nog: het is zelfs mogelijk dat hij een belangrijke rol in die frauduleuze praktijken speelde.

Dat suggereerde althans de organisatie vrijdag bij de Accountantskamer. De fraude kwam vorig jaar naar buiten. Hoewel het onderzoek van het Openbaar Ministerie volgens de klagers nog niet zou zijn afgerond, deed de FIOD al wel grootschalig onderzoek naar de fraude van naar verluidt zeker een half miljoen euro. Uit verklaringen van twee betrokkenen – waaronder die van de directeur Joost J. – blijkt dat de accountant “van de hoed en de rand wist”, zei de raadsman van de klagers. Het was de accountant die adviseerde twee vennootschappen op te zetten om geldstromen af te dekken. Een van de twee betrokkenen heeft de fraude al bekend. En hij sms'te dat de betrokken AA ervan wist. De fraudeur gaf de accountant de opdracht contracten op te stellen “omdat de AA wist hoe het in elkaar zat. Uit onderzoek blijkt dat hij zich als accountant van alle partijen in een ideale positie bevond om de fraude te coördineren.” De klagers putten uit een onderzoek gedaan door PwC. Mogelijk hebben ze ook verklaringen van de FIOD gebruikt ter ondersteuning van hun klacht. Volgens de klagers gaan de twee beklaagde accountants niet inhoudelijk in op hun aanklacht. Ze proberen alleen het rapport van PwC onderuit te halen, aldus de raadsman. “Ze waren zeer terughoudend op vragen en verleenden geen medewerking aan dit onderzoek. Waarom geen volledige openheid van zaken bieden als ze niets wisten van de fraude?”

‘Grond voor verwijten ontbreekt’

Voor de geuite verwijten “ontbreekt iedere grond'', reageerde raadsman Kattenberg namens de beklaagden. “De afgelegde verklaringen van de hoofdbetrokkenen bij de fraude rechtvaardigt de aanname dat de fraude daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Verweerders kunnen deze fraude echter niet reconstrueren op basis van de bij hen bekende gegevens.'' De fraude zou hebben plaatsgevonden met vervalste facturen. Mogelijk speelt hier de terugkoop van aandelen een rol. De directeur van JAA TO participeerde in HPF Projecten in de bouw van twee recreatieparken. Daarvan ging er maar een door: een hippisch recreatiepark in Stadskanaal. Toen is met de tweede vermeende fraudeur afgesproken dat die voor 550.000 euro de aandelen terug zou kopen zodra HPF daartoe de middelen bezat. Van die exacte afspraken tussen beide heren was de AA niet op de hoogte, noch was bij betrokken bij onderhandelingen over de koop of verkoop van die aandelen. “Hij had geen aanleiding om de in de correspondentie genoemde bedragen aan te merken als fraudesignaal.” Het betrokken bedrijf ging overigens een jaar terug failliet.

Facturen

Met de kennis waarover de AA destijds beschikte, “had hij niet behoeven te vermoeden dat sprake was van onregelmatigheden'', meende de raadsman. De Accountantskamer bevroeg de accountant onder meer op facturen van de vrouw van een van de fraudeurs. Zij werkte parttime als stewardess maar diende ook een factuur in waaruit op te maken valt dat ze omgerekend mogelijk 'zo'n 30 uur per dag werkte'. Die factuur moest toch vragen oproepen? Volgens de accountant zijn niet alle facturen cijfer voor cijfer doorgenomen. En volgens zijn raadsman valt die factuur ook te lezen als de uren die gemaakt zijn voor het totale project waar ze aan werkte, dus niet de uren die ze in december gedraaid zou hebben.

Vonnis over circa 15 weken.

(Zaaknrs. 16/2226, 16/2227 en 16/2401, 16/2402)

[Door: Michiel Satink / Juridisch Persbureau Zwolle]

Gerelateerde artikelen